Liệu pháp dao nano là gì?
Dao nano (Irreversible Electroporation IRE) là một kỹ thuật điều trị ung thư mới giúp tiêu hủy hoàn toàn khối u mà không gây ảnh hưởng đến các tổ chức xung quanh khối u. Trong quá trình thực hiện, bác sĩ sẽ dùng các kim châm nhỏ phát dòng điện cao áp xuyên qua màng tế bào ung thư, hình thành cực nano, phá vỡ cân bằng trong tế bào ung thư và làm cho tế bào ung thư nhanh chóng tiêu hủy.
Ứng dụng lâm sàng dao nano
Liệu pháp dao nano (nano knife) đã được phê chuẩn ứng dụng lâm sàng bởi tổ chức FDA Hoa Kỳ vào tháng 10 năm 2011, và đã thông qua chứng nhận CE của EU. Trong những năm gần đây, hơn 100 Bệnh viện ung bướu trên toàn thế giới đã ứng dụng lâm sàng phương pháp này trong điều trị ung thư. Tháng 6 năm 2015, kỹ thuật dao nano đã được Bộ Y Tế Trung Quốc chính thức phê duyệt ứng dụng điều trị ung thư.
Những ưu thế của liệu pháp dao nano
1. Thời gian thực hiện ngắn
Ưu thế đầu tiên của kỹ thuật dao nano là thời gian thực hiện nhanh, với khối u có đường kính khoảng 3cm thì thời gian tiêu hủy là khoảng 5 phút. Mỗi cặp châm có thể phát ra 90 tia điện trong thời gian 1micro giây (1 giây = 1.000.000 micro giây). Có thể điều trị cùng lúc 3,4 khối u ở vị trí khác nhau để rút ngắn thời gian. Thông thường, bệnh nhân có thể xuất viện sau 1 – 2 ngày hoặc ngay trong ngày nếu tình trạng sức khỏe tốt.
2. Không ảnh hưởng đến các mạch máu, dây thần kinh, tổ chức quan trọng khác
Một trong những ưu điểm hàng đầu của liệu pháp dao nano là có thể bảo vệ các tổ chức bên trong khu vực tiêu hủy như mạch máu, dây thần kinh, đường tiết niệu..., sẽ không phát sinh phản ứng ngược lại. Quá trình điều trị ung thư gan bằng công nghệ dao nano cho thấy, sau khi điều trị, các kết cấu quan trọng trong mô gan như động mạch, tĩnh mạch gan, tĩnh mạch chủ, ống dẫn mật đều không bị tổn thương.
3. Tiêu hủy không dùng nhiệt
Cơ chế hoạt động của dao nano là dùng xung điện để đâm xuyên màng tế bào, từ đó tiêu diệt tế bào ung thư. Trong quá trình này sẽ không phát sinh nhiệt năng khiến các cấu trúc Protein và DNA bị biến tính hoặc phá hủy (khi các cấu trúc này bị phá hủy sẽ không thể sửa chữa đươc). Hơn nữa, nhiệt lượng có thể phát tán theo mạch máu trong quá trình trị liệu khiến cho hiệu quả điều trị không được triệt để, tồn tại các khu vực không được tiêu hủy hoàn toàn dẫn tới nguy cơ tái phát cao.
4. Điều trị triệt để, ranh giới trị liệu rõ ràng
Công nghệ dao nano cho phép tiêu hủy tận gốc các loại khối u không cần biết vị trí, kích thước, hình dạng, với ưu điểm là phân ranh giới trị liệu rất rõ ràng giữa khu vực điều trị và khu vực khỏe mạnh. Độ dày của ranh giới chỉ là 1 – 2 đơn vị tế bào. Nhờ đó có thể giảm thiểu đáng kể nguy cơ tái phát sau điều trị.
5. Khu vực điều trị có khả năng phục hồi nhanh chóng, các tế bào ung thư cũng sẽ thay thề bằng các tế bào khỏe mạnh
Phương pháp trị liệu truyền thống thông qua năng lượng nhiệt là làm biến chất các mô Protein dẫn đến bỏng chín hoại tử, theo đó kết cấu tổ chức khối u bị tiêu hủy sẽ không thể phục hồi. Liệu pháp dao nano hoạt động theo quy chế dẫn dắt tế bào ung thư xuất hiện và tiêu diệt, thúc đẩy tái tạo và khôi phục các cấu trúc mô bình thường thông qua hệ miễn dịch trung gian.
6. Có thể giám sát quá trình điều trị
Quá trình thực hiện tiêu hủy khối u bằng dao nano được theo dõi bằng hình ảnh qua siêu âm, CT và MRI. Nhờ đó, bác sĩ có thể định vị đúng vị trí khối u, kim đầu dò, kích thước khối u, ...Toàn bộ quá trình biến hóa của các mô khỏe mạnh xung quanh khối u sẽ được quan sát kỹ lưỡng, đảm bảo hiệu quả điều trị, độ chính xác, và an toàn của bệnh nhân, giúp cho bệnh nhân nhanh chóng hồi phục.
7. Liệu pháp dao nano thích hợp với nhiều bệnh án phức tạp
Với những phương pháp điều trị truyền thống, những khối u nằm ở vị trí nguy hiểm như gần mạch máu lớn, gần ống mật, ống tụy, tĩnh mạch gan... gần như là không thể tiến hành trị liệu. Đặc biệt, tiêu hủy những khối u xung quanh đốt sống hoặc khối u tuyến tiền liệt sẽ rất dễ gây tổn thương thần kinh dẫn đến bại liệt. Trong các trường hợp này, sử dụng công nghệ dao nano có thể tiêu hủy khối u mà không làm ảnh hưởng đến các đường ống và dây thần kinh, tăng hiệu quả điều trị và đảm bảo an toàn cho người bệnh.
Chỉ định sử dụng liệu pháp dao nano
Liệu pháp dao nano thích hợp ứng dụng điều trị các bệnh ung thư gan, ung thư thận, ung thư phổi, ung thư tuyến tụy, ung thư tuyến tiền liệt và những khối u thực thể khác, nhất là những khối u ở vị trí gần gan, túi mật, ống mật, tuyến tụy, ống tiết niệu.
1. Liệu pháp dao nano đòi hỏi người bệnh phải gây mê toàn thân thông qua đặt ống nội khí quản và sử dụng thuốc giãn cơ do trong quá trình thực hiện, xung điện cao áp có thể gây ra rúng động cơ.
2. Liệu pháp dao nano không thể áp dụng với những khối u ở gần khu vực có cấy vật kim loại (các loại đinh ốc kim loại, hạt phóng xạ, máy tạo nhịp tim), bệnh nhân bị loạn nhịp tim, nhồi máu cơ tim.