Các triệu chứng của ung thư ruột giai đoạn đầu không rõ ràng, rất dễ bị người bệnh bỏ qua. Đôi khi các bác sỹ còn điều trị theo hướng bệnh “kiết lỵ”, “viêm ruột”…. Một khi xuất hiện tình trạng ruột bị tắc nghẽn hoặc sờ thấy có các khối u ở vùng bụng thì ung thư ruột đã đi đến giai đoạn giữa. Vì vậy, việc chuẩn đoán ung thư ruột đóng vai trò cực kỳ quan trọng, việc chuẩn đoán chính xác sẽ giúp chúng ta nâng cao hiệu quả điều trị.
.
1. Xét nghiệm máu ẩn trong phân: các tế bào trong ung thư ruột khi phát triển thường thấm một lượng máu nhỏ, khi máu đi vào phân sẽ bị đào thải ra ngoài. Xét nghiệm máu ẩn trong phân có thể kiểm tra được thành phần trong đó, kiểm tra nhiều lần hoặc tiếp tục xét nghiệm máu ẩn trong phân mà cho kết quả dương tính, hiển thị đường tiêu hóa bị xuất huyết mãn tính thì cần phải kiểm tra thêm và cảnh giác đến việc có khối u trong đường ruột và dạ dày.
2. Kiểm tra trực tràng: bác sĩ sẽ đeo găng tay, bôi chất nhờn vào ngón trỏ và hậu môn, rồi cho ngón tay vào trong trực tràng để kiểm tra xem có khối u hay không.
3. Nội soi: Nội soi là thủ tục kiểm tra ung thư ruột quan trọng nhất, nếu có tình trạng đi vệ sinh ra máu hoặc thói quen đi vệ sinh thay đổi, nhưng kiểm tra trực tràng không phát hiện có điều gì bất thường , cần tiến hành nội soi đại tràng xích ma hoặc nội soi sợi ruột kết.
(1) Nội soi đại tràng xích ma: Dạng ống thẳng, dài nhất khoảng 30cm, kiểm tra rất thuận tiện, có thể kiểm tra một cách trực quan, thích hợp với việc kiểm tra tổn thương của các bộ phận bên dưới đại tràng xích ma.
(2) Nội soi sợi ruột kết: độ dài 120- 180cm, có thể uốn cong, có thể quan sát toàn bộ phần ruột kết, còn có thể tiến hành kiểm tra điện thiết, điện ngưng, sinh thiết, có thể phát hiện những tổn thương ở giai đoạn đầu. Hiện nay nếu khó để chuẩn đoán chính xác có thể chuyển sang phương pháp kiểm tra này. Vì vậy, nếu phát hiện hoặc nghi ngờ có các triệu chứng của ung thư ruột, cần phải nhanh chóng đến bệnh viện để kiểm tra, phát hiện sớm, điều trị sớm.
4. Chụp X- quang: Bao gồm kiểm tra cho uống sun-fát ba-ri và kiểm tra barium enema. Những bệnh nhân bị u ruột kết có thể dùng phương pháp kiểm tra barium enema. Khi phát hiện những tổn thương nhỏ còn có khả năng phun khí bari kép cho khoang ruột để tiến hành chụp ảnh so sánh, cho hiệu quả kiểm tra tốt hơn. Kiểm tra X - quang giúp chúng ta quan sát một cách toàn diện trạng thái của đường ruột, xem có sự hiện diện của các khối u và các tế bào ung thư đa phát không.
5. Siêu âm, chụp CT hoặc kiểm tra MRI: Những phương pháp kiểm tra này không thể trực tiếp chuẩn đoán ung thư ruột nhưng có thể xác định được vị trí, kích thước và các tổ chức xung quanh khối u, có giá trị nhất định trong việc phán đoán có di căn hạch và gan hay không, giúp bác sỹ đưa ra phương pháp điều trị tốt nhất cho người bệnh.
6. CEA: Xác định kháng nguyên carcinoembryonic (CEA) là phương pháp được sử dụng phổ biến, là một trong những bước quan trọng nhất của quá trình kiểm tra ung thư trực tràng. Thông thường có giá trị trong việc đánh giá hiệu quả của việc điều trị và tiên lượng bệnh. Liên tục đo mức CEA trong huyết thanh có thể quan sát được hiệu quả của phẫu thuật và hóa trị.
Các chuyên gia bệnh viện Ung bướu Hiện đại Quảng Châu khuyến cáo: nếu xuất hiện tình trạng đi vệ sinh ra máu hoặc thói quen đi vệ sinh bị thay đổi, cần đến ngay bệnh viện để kiểm tra, tránh tình trạng trì hoãn điều trị.