นิยาม
มีดโฟตอนเป็นเทคโนโลยีหนึ่งทางด้านรังสีวิทยาใหม่ล่าสุดของโลก มีข้อได้เปรียบที่สุดคือฉายรังสีสามมิติที่เป้าหมายอย่างแม่นยำ และกำหนดเขตที่ฉายรังสีโดยอัตโนมัติ เนื้อเยื่อที่ใกล้เคียงกับเนื้องอกได้รับปริมาณรังสีน้อยลง แต่ทีตัวเนื้องอกจะได้รับปริมาณรังสีมากยื่งขึ้น ซึ่งสามารถทำลายเนื้องอกได้อย่างดี และภาวะแทรกซ้อนจากการฉายรังสีน้อยลง
กระบวนการต่างๆ
ขั้นตอนที่หนึ่ง กำหนดตำแหน่งเนื้องอก โดยใช้เครื่องถ่ายภาพการแพทย์ เช่น เครื่อง CT เครื่อง MRI หรือเอกซเรย์สามมิติกำหนดบริเวณเนื้องอกและอวัยวะสำคัญที่ใกล้เคียงกับเนื้องอก กระบวนการนี้เรียกว่าการกำหนดเป้าหมายสามมิติ
ขั้นตอนที่สอง กำหนดแผนทางการแพทย์โดยใช้ระบบแบบสามมิติ กำหนดทิศทางรังสีโฟตอนที่ยิงเข้าไปเนื้องอก การคำนวณปริมาณรังสีที่ต้องการสำหรับบริเวณเนื้องอกและเนื้อเยื่อที่อยู่ระหว่างเนื้องอกและอวัยวะที่สำคัญ เพื่อกำหนดแผนการที่ดีที่สุด
ขั้นตอนที่สาม เจาะจงตำแหน่งอย่างแม่นยำ เลือกใช้พลังรังสีตามขนาด ตำแหน่ง ความลึกของเนื้องอก รับรองรังสีสามารถยิงไปยังส่วนที่อยู่ลึกของเนื้องอกได้ ซึ่งจะทำให้เนื้อเยื่อมะเร็งบวมและแตกสลายไป และเซลล์ที่ถูกกำจัดไปจะถูกเนื้อเยื่อปกติดูดซึมแบ่งย่อยและขับออกจากร่างกาย
ข้อดี
มีดโฟตอน |
ตามรูปทรงสามมิติของเนื้องอก กำหนดทิศทางรังสีโฟตอน กำจัดเนื้องอกจากทิศทางหลายด้าน ปริมาณรังสีได้รวมจากหลายทิศทาง ทำให้เนื้องอกถูกกำจัดไปได้เร็ว
|
Vs. |
การฉายรังสีแบบดั้งเดิม |
รอบๆ เนื้องอกจะเป็นเนื้อเยื่อปกติ การฉายรังสีจะมาจากทิศทางเดียว เมื่อระดับปริมาณรังสีสามารถกำจัดเนื้องอกได้ เนื้อเยื่อใกล้เคียงก็ถูกกำจัดพร้อมกัน
|
ไม่ต้องผ่าตัด ไม่มีเลือดออก ไม่มีความเจ็บปวด ไม่มีความเสี่ยง เนื้องอกถูกกำจัดอยู่ในร่างกาย ความเสี่ยงจากอาการอักเสบและผลข้างเคียงมีน้อยลง สามารถใช้กับกรณีของเนื้องอกที่ผ่าตัดไม่ได้ เช่น เนื้องอกที่ใกล้ชิดหลอดเลือดใหญ่ เป็นต้น
|
การผ่าตัดธรรมดา |
มีเลือดออกมากมาย มีความเจ็บปวด ความเสี่ยงสูง เนื่องจากรูปร่างเนื้องอกไม่สม่ำเสมอ ทำให้การผ่าตัดเนื้องอกออกมาไม่เรียบร้อย เนื้องอกอาจจะลุมลามใหม่ที่บริเวณเนื้อเยื่อใกล้เคียง เนื่องจากการผ่าตัดมีเลือดตกอยู่ในเนื้อเยื่อบริเวณใกล้ๆ
|
||
ภายใต้การควบคุมของเครื่องคอมพิวเตอร์ที่ทันสมัย การยิงรังสีโฟตอนไปยังเนื้องอกจากหลายๆ ทิศทางอย่างแม่นยำ ผลข้างเคียงน้อย
|
เคมีแบบดั้งเดิม |
การทำเทมีแบบดั้งเดิม มีอาการเป็นพิษ เมื่อกำจัดเซลล์มะเร็ง เซลล์ปกติและเซลล์น้ำเหลืองก็ถูกกำจัดไปด้วย อีกทั้งยังทำลายระบบภูมิคุ้มกัน
|
การประยุกต์ใช้
สามารถประยุกต์ใช้กับเนื้องอกในกะโหลกศีรษะ เนื้องอกที่ทรวงอก เชิงกราน ช่องท้อง เนื้องอกเนื้อเยื่ออ่อน โดยเฉพาะเนื้องอกที่เกิดในตำแหน่งไม่เหมาะสมกับการผ่าตัด หลังจากผ่าตัดสามารถเป็นมะเร็งซ้ำ หรือผู้ป่วยร่างกายอ่อนเพลียไม่สามารถทนรับการผ่าตัด การทำเคมี ก็สามารถใช้มีดโฟตอนมาจัดการกับมะเร็งเหล่านี้ ซึ่งให้ผลประสิทธิภาพดี