អ្វីទៅជាជម្ងឺមហារីកដែលមានឈ្មោះថាសបធីសូធូម័រ(Soft Tissue Tumor Cancer)?
មហារីកដែលមានឈ្មោះថាសបធីសូធូម័រកើតមានកំណើតមកពីសរសៃរុំព័ទ្ធដូចអំបោះ ខ្លាញ់ សាច់ដុំរលោង ស្រទាប់ទោល ភា្នសរលោង សរសៃឈាម ទឹករងៃ-ល- ដុំសាច់ប្រភេទកាចដែលនៅសរិរាង្គស្រទាប់ទោលហើយស្ថិតនៅលើផ្នែកនៃសរិរាង្គទន់សបធីសូធូម័រ(មិនរាប់បញ្ចូលគ្រឿងក្នុងសរិរាង្គ) ហៅថាមហារីកដែលមានឈ្មោះថាសបធីសូធូម័រ(Soft Tissue Tumor Cancer)។
អត្រារស់នៅនៃជម្ងឺមហារីកដែលមានឈ្មោះថាសបធីសូធូម័រ(Soft Tissue Tumor Cancer)
ការព្យាករណ៍នៃអ្នកជម្ងឺមហារីកនេះប្រសើរជាងមហារីកប្រភេទលើស្បែកជាច្រើនទៀត មានអត្រារស់នៅ៥ឆ្នាំមាន៥០%។ ការព្យាករណ៍នៅពេលក្រោយកំណត់បានដោយស្ថានភាពរបស់ដុំសាច់ និង កំរិតដែលវាបំផ្លាញលើសរិរាង្គនៅក្បែរនោះ។ ការព្យាករណ៍នៅពេលក្រោយរបស់មហារីកមានទីតាំងលើអវៈយវៈប្រសើរជាងមហារីកនៅទីតាំងផ្សេងៗ។ អ្នកជម្ងឺដែលកើតមានសភាពផ្លាស់ទីប៉ុន្តែការព្យាបាលនៅមានប្រសិទ្ធភាព អត្រារស់គិតជាមធ្យមបានប្រហែល១ឆ្នាំក្រោយពីកំណត់រោគវិនិច្ឆ័យថាមានមហារីកផ្លាស់ទី។
មូលហេតុជម្ងឺនៃមហារីកដែលមានឈ្មោះថាសបធីសូធូម័រ(Soft Tissue Tumor Cancer)
បច្ចុប្បន្ន ក្នុងវិស័យពេទ្យការកើតជម្ងឺមហារីកនេះមិនទាន់មានមូលហេតុច្បាស់លាស់នៅឡើយទេ ប៉ុន្តែជាទូទៅគេយល់ថាកត្តាដែលធ្វើអោយកើតជម្ងឺមិនមែនមានតែមួយនោះឡើយ។
១. រូបរាងខុសប្រក្រតីតាំងពីកំណើត ៖ មហារីកសរសៃឈាមច្រើនកើតលើទារក និង កុមារ។ គេប្រទះឃើញជម្ងឺនេះនៅពេលទារកចាប់កំណើតមក ទៅតាមការធំធាត់របស់ទារក ជម្ងឺសរសៃឈាមក៏លូតលាស់តាមនេះដែរ ហើយក៏មានប្រវត្តិជម្ងឺដោយមិនមានការបាត់ទៅវិញដោយខ្លួនឯង ហើយលូតលាស់យ៉ាងឆាប់រហ័ស។
២. តំណរពូជពីគ្រួសារ ៖ ការស្រាវជ្រាវបង្ហាញថា កោសិកាដុំសាច់ជាច្រើនមានលក្ខណៈលាយពណ៌មិនប្រក្រតី។ អ្នកមានលក្ខណៈលាយពណ៌មិនប្រក្រតីមានអត្រាកើតជម្ងឺខ្ពស់ជាងមនុស្សធម្មតា ហើយនេះជាស្ថានភាពតំណពូជ។
៣. ការរំញោចពីវត្ថុចំលែក ៖ ការពិសោធន៍លើសត្វ និង ការតាមដានលើផ្នែកវេជ្ជសាស្រ្ត វត្ថុចំលែកមានលក្ខណៈរំញោចលើរាង្គកាយអស់រយៈពេលយូរអាចធ្វើអោយកើតជម្ងឺមហារីកនេះ។
៤. ការប៉ះពាល់សារធាតុគីមី ៖ តាមការស្រាវជ្រាវនៃជម្ងឺវិទ្យាដែលទំនើបប្រទះឃើញថាមនុស្សដែលធ្វើការប៉ះពាល់ធាតុគីមីអេទីឡែនពណ៌ខៀវអស់រយៈពេលយូរ ធ្វើអោយកើតដុំសាច់លើសរសៃឈាមនៃថ្លើម។
៥. មុខរបួស ៖ មានអ្នកជម្ងឺមហារីកនេះមួយចំនួនមានប្រវត្តិត្រូវរបួសផ្នែកខាងក្រៅនៅទីតាំងនៃមហារីកនេះ។
អាការៈជម្ងឺមហារីកដែលមានឈ្មោះថាសបធីសូធូម័រ(Soft Tissue Tumor Cancer)
អាការៈដែលច្រើនឃើញជាងគេគឺឡើងហើមធំ ឬ ដុំសាច់។ ច្រើនជាប្រភេទឡើងហើម ឬ ដុំសាច់ដែលមិនមានការឈឺចាប់ ឬ ឆ្អឹង ឬ គន្លាក់ឆ្អឹងដែលត្រូវទទួលការបំផ្លាញពីមហារីកមានការឈឺចាប់។ ក្តៅខ្លួន មិនស្រួលពេញទាំងខ្លួន ស្រកទំងន់ ឬ ចេញឈាម-ល- ជាអាការៈទូទៅ ប៉ុន្តែកំរឃើញ។
គ្រោះថា្នក់នៃជម្ងឺមហារីកដែលមានឈ្មោះថាសបធីសូធូម័រ(Soft Tissue Tumor Cancer)
មហារីកនេះជាធម្មតាលូតលាស់លឿន មាឌធំណាស់ វាយប្រហារ និង បំផ្លាញទៅសរិរាង្គប្រក្រតីនៅជុំវិញ។ ដុំសាច់ខ្លួនវាក៏អាចខូចសា្លប់ ចេញឈាម និង ស្ថានភាពកា្លយជាបន្ត ហើយឆ្លងកាត់បង្ហូរនៃឈាមផ្លាស់ទីទៅលើគ្រឿងក្នុងផ្សេងៗដូចជា ៖ សួត ឆ្អឹង ផ្នែកក្រោមស្បែក ខួរក្បាល ក្រពេញលើតម្រងនោម លំពែង-ល- ។ អ្នកជម្ងឺច្រើនស្លាប់ដោយសារសារធាតុរាវអាក្រក់ ការចេញឈាមច្រើនពេក និង វាអាចផ្លាស់ទីបានធំទូលាយ។
មានការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យដូចម្តេច?
១.ការពិនិត្យពិសោធន៍តាមបែបគីមី
២.ការពិនិត្យឈាម ៖ ពិនិត្យមើលទិសដៅរំលាយនៃឈាម LDH ប្រូតេអ៊ីន អេឡិចត្រូត(វត្ថុធ្វើអគិ្គសនីវិភាគបាន) កាល់ស្យូម និង អាស៊ីត និង កំរិតសារធាតុផូស្វរអាស៊ីតក្នុងវាឡង់អាល់កាលី អាចជួយធ្វើការវិភាគក្នុងរោគវិនិច្ឆ័យ។
ការពិនិត្យដោយរូបភាព
១. ការពិនិត្យដោយឆ្លុះកាំរស្មី X ៖ ការពិនិត្យដោយឆ្លុះកាំរស្មី X អាចជួយអោយកាន់តែយល់ដឹងពីបរិវេណ កំរិតឆ្លុះ និង ទំនាក់ទំនងជាមួយឆ្អឹងនៅក្បែរនៃដុំសាច់មហារីកនេះ។
២. ការពិនិត្យតាមប្រព័ន្ធកុំព្យូរទ័រ CT និង MRI ៖ ការស្កេននេះអាចស្វែងរកដុំសាច់នៃមហារីកនេះ ហើយវិភាគពីទំហំធំតូច និងទំនាក់ទំនងទំរង់បែបបទជុំវិញ។
៣. ការពិនិត្យអេកូ ៖ ការពិនិត្យនេះអាចឃើញនូវបរិវេណមាឌនៃមហារីក ព្រំដែននៃភា្នសស្រោប និង សំលេងបន្ទោរនៃសរិរាង្គផ្នែកក្នុងនៃដុំសាច់ ហើយធ្វើការវិភាគថាជាដុំសាច់ប្រភេទកាច ឬ ស្លូត។
៤. ការស្កេនឆ្អឹង អាចផ្តល់នូវព័ត៌មានកាន់ច្រើនអំពីប្រភេទនៃដុំសាច់ និង បរិវេណវា។
៥. ការពិនិត្យដោយឆ្លុះមើលបែបរូបភាពលើសរសៃឈាមក្រហម ៖ អាចបង្ហាញពីព្រំដែន ភាគច្រើននៃដុំសាច់។
ការពិនិត្យតាមលក្ខណៈជម្ងឺ
១. ការពិនិត្យដោយកោសិកាវិទ្យា ៖ ①ដុំសាច់មហារីកដែលមានឈ្មោះថាសបធីសូធូម័រ(Soft Tissue Tumor Cancer) មានលក្ខណៈរលួយខូចខាត ប្រើប្រាសវិធីលាប ឬ កោសយកកោសិកាចេញមក ប្រើកញ្ចក់ឆ្លុះពិនិត្យមើល។ ②មហារីកនេះធ្វើអោយកើតទាទឹកលើដើមទ្រូង ត្រូវតែប្រើប៉ាន់ដែលទើបតែយកចេញមកថ្មីៗ ទៅប្រើការកំណត់យកប៉ាន់ដែលត្រូវពិនិត្យ យកប៉ាន់ចេញមកក្រៅបន្ទាប់មកយកទៅលាបរូបភាព។ ③ការពិនិត្យដោយចាក់ទំលុះលាបរូបភាពស័ក្តិសមប្រើជាមួយអ្នកមានដុំសាច់រាងធំ រាងជ្រៅ និង ដុំសាច់ដែលត្រៀមធ្វើការព្យាបាលដោយវិទ្យុសកម្ម ឬ ការព្យាបាលតាមបែបគីមីសាស្រ្ត ក៏ស័ក្តិសមនឹងមេរោគជម្ងឺផ្លាស់ទី និង លាប់ឡើងវិញផងដែរ។
២. ការច្រឹបយកសាច់ទៅពិនិត្យ ៖ ចំពោះមេរោគបង្កជម្ងឺដែរគួរអោយសង្ស័យត្រូវតែច្រឹបយកសាច់ទៅពិនិត្យជាដាច់ខាត ប៉ុន្តែបើជ្រើសរើសវិធីពិនិត្យនេះអាចត្រូវការវះកាត់ផ្នែកខាងក្រៅ។ ការវះកាត់គួរតែធ្វើនៅពេលពិនិត្យ ក៏អាចធ្វើនៅពេលក្រោយ។
បំនែងចែកដំណាក់កាលជម្ងឺមហារីកដែលមានឈ្មោះថាសបធីសូធូម័រ(Soft Tissue Tumor Cancer)
ដំណាក់កាលជម្ងឺមហារីកកំណត់ដោយទំហំធំតូច លំដាប់ថ្នាក់នៃស្ថានភាពជម្ងឺរបស់ដុំសាច់ និង មានការផ្លាស់ទីទៅតំបន់កូនកណ្តុរនៅក្បែរនោះ ឬ ទៅទីឆ្ងាយឬអត់។ មហារីកដែលមានឈ្មោះថាសបធីសូធូម័រ កើតលើមនុស្សពេញវ័យចែកជា៤ដំណាក់កាល។ បំនែងចែកដំណាក់កាលⅠ ដំណាក់កាលⅡ ដំណាក់កាលⅢ នៅពេលវាមិនទាន់ផ្លាស់ទីទៅកូនកណ្តុរនៅក្បែរនោះ ឬ ទៅទីឆ្ងាយ។ ដំណាក់កាលនីមួយៗនៅបែងចែកជា ដំណាក់កាលa (ដុំសាច់មានអង្កត់ផ្ចិតតូចជាង ៥ស.ម) និង ដំណាក់កាលb (ដុំសាច់មានអង្កត់ផ្ចិតធំជាង ៥ស.ម)។ ដុំសាច់ក្នុងដំណាក់កាលaដែលផ្លាស់ទីទៅតំបន់កូនកណ្តុរនៅក្បែរនោះប្រែក្លាយជា ដំណាក់កាលⅣa បើមានការផ្លាស់ទីទៅទីឆ្ងាយប្រែក្លាយជា ដំណាក់កាលⅣb ។
លំដាប់ថ្នាក់នៃស្ថានភាពជម្ងឺសំខាន់កំណត់ដោយតម្លៃនៃការបែកខ្ញែករបស់ដុំសាច់។ លំដាប់ថ្នាក់ទី១ ល្បឿននៃការបែកចេញនៃកោសិកាមហារីករាងយឺត កំរមានការផ្លាស់ទី។ លំដាប់ថ្នាក់ទី២ កំរិតបំនែកចែកនៃកោសិកាមហារីកស្ថិតនៅចំកណ្តាល មានអត្រាផ្លាស់ទីតូចជាង២០%។ លំដាប់ថ្នាក់ទី៣ ល្បឿននៃការបែកចេញនៃកោសិកាមហារីករាងលឿន អត្រាផ្លាស់ទីធំជាង៥០%។
លំដាប់ថ្នាក់នៃដុំសាច់ទាបមានអត្រារស់នៅ៥ឆ្នាំជាធម្មតាច្រើនជាង៧៥% ហើយលំដាប់ថ្នាក់នៃដុំសាច់ខ្ពស់ នោះអត្រារស់នៅ៥ឆ្នាំតិចជាង២៥%។
ការព្យាបាលជម្ងឺមហារីកដែលមានឈ្មោះថាសបធីសូធូម័រ(Soft Tissue Tumor Cancer)
១. ការព្យាបាលដោយវះកាត់ ៖ ①ការវះកាត់ដោយកាត់ចោលទាំងឬស ៖ នឹងវះកាត់ចោលដុំសាច់ ព្រមទាំងសរិរាង្គក្នុងបរិវេណមួយនៃដុំសាច់។ ②ការវះកាត់ដោយបន្ថយចំនុះ ៖ សំដៅវិធីវះកាត់មហារីកដែលមានឈ្មោះថាសបធីសូធូម័រដែលមិនអាចធ្វើការវះកាត់ចោលទាំងអស់ ក្រោយការវះកាត់ប្រើវិធីព្យាបាលក្រៅពីការវះកាត់មកកែតម្រូវគុណភាពរស់នៅរបស់អ្នកជម្ងឺ ហើយពន្យាអាយុជីវិតអ្នកជម្ងឺ។ ③ការវះកាត់ចោលអវៈយវៈ ៖ ស័ក្តិសមប្រើជាមួយអ្នកជម្ងឺដំណាក់កាលចុងក្រោយ នៅពេលដែលដុំសាច់ធំខ្លាំងហើយមានអាការៈធ្ងន់ធ្ងរ អាចពិចារណាជ្រើសយកការវះកាត់ចោលអវៈយវៈ។
២. ការព្យាបាលតាមប្រព័ន្ធវិទ្យុសកម្ម ៖ ប្រើមកការពារការលាប់ឡើងវិញរបស់ដុំសាច់នៃផ្នែកខ្លះហើយវាមានប្រតិកម្មនឹងកាំរស្មី អាចប្រើនៅមុនពេលវះកាត់ ក៏អាចប្រើក្រោយពេលវះកាត់ដែរ។
៣. ការព្យាបាលតាមបែបគីមីសាស្រ្ត ៖ ឆ្លងកាត់ការប្រើថ្នាំសំលាប់ដុំសាច់ប្រភេទកាច ប៉ុន្តែទទួលបានប្រសិទ្ធភាពល្អ បរិមាណថ្នាំដែលត្រូវប្រើប្រាស់ជាធម្មតារាងច្រើន ផលប៉ះពាល់នៃថ្នាំក៏ខ្លាំងក្លាដែរ។
ការព្យាបាលបែបពិសេសលើមហារីកដែលមានឈ្មោះថាសបធីសូធូម័រ(Soft Tissue Tumor Cancer) —— “ការព្យាបាលដោយបន្សល់មុខរបួសតូច និង ការព្យាបាលដោយវិទ្យាពេទ្យចិន និង អឺរ៉ុបរួមផ្សំគ្នា”
ការវះកាត់ដោយបន្សល់មុខរបួសតូចនៅប៉ុន្មានឆ្នាំមកនេះមានទិសដៅរីកចម្រើនឈានមុខក្នុងការព្យាបាលមហារីក។ ការព្យាបាលនេះគឺមានដំនឹកនាំដោយបច្ចេកវិទ្យាពិនិត្យដោយរូបភាព ប្រើប្រាស់សារធាតុថ្នាំដែលទំនើបមកព្យាបាល បច្ចេកវិទ្យាស៊ែនរបស់ភាវៈរស់ និង បច្ចេកវិទ្យាជាន់ខ្ពស់ សំលាប់ផ្នែកនៃកោសិកាមហារីកដែលមានឈ្មោះថាសបធីសូធូម័រយ៉ាងឆាប់រហ័ស ជួសជុលសរិរាង្គដែលខូតខាច ធ្វើអោយកោសិកាកើតឡើងជាងថ្មី ហើយធ្វើអោយមុខងារសរិរាង្គមានភាពប្រក្រតីវិញ។ រួមមានចំនុចល្អដូចជា ៖ កំណត់ទីតាំងច្បាស់លាស់ មុខរបួសតូច ការឈឺចាប់តិច ប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់-ល-។
មន្ទីរពេទ្យក្វាងចូវទំនើបផ្នែកមហារីកនៅក្នុងការព្យាបាលធ្វើអោយស្ទះដោយចាក់បញ្ចូល ការបណ្តុះនិងបញ្ចូលគ្រាប់អនុភាគ ការព្យាបាលដោយប្រព័ន្ធការពារសារពាង្គកាយ វិធីកករំលាយ-ល- នៅក្នុងគ្រឹះស្ថានមួយបង្កើតជា“ការពិនិត្យព្យាបាលមហារីកដោយបន្សល់មុខរបួលតូច”ក្រៅពីចំនុចល្អៗដែលបានអធិប្បាយខាងលើនេះហើយ អាចកំណត់ទីតាំងសំលាប់ដុំសាច់មហារីកនៅតាមផ្នែកទៀតផង មិនធ្វើអោយរបួសដល់ប្រព័ន្ធសរិរាង្គនៅជុំវិញ ជៀសវាងនូវចំនុចអាក្រក់តាមការព្យាបាលបែបចាស់ដូចជាការព្យាបាលតាមប្រព័ន្ធវិទ្យុសកម្ម និង តាមបែបគីមីសាស្រ្ត ដែលធ្វើអោយខូចខាតថាមពលកោសិកាការពារសាររពាង្គកាយ ហើយហាមផ្តាច់ការព្យាបាលលើសកំរិត។
ការព្យាបាលដោយវិទ្យាពេទ្យចិន ជាចំនុចពិសេសមួយនៃប្រទេសចិន ប្រវត្តិសាស្រ្តនៃប្រទេសចិនមានជាច្រើនពាន់ឆ្នាំមកហើយ ការស្រាវជ្រាវបញ្ជាក់ថាវិទ្យាពេទ្យចិនអាចជួយកែតម្រួលសារពាង្គកាយអោយមានតុល្យភាព ពង្រឹងកំលាំងធាតុប្រឆាំងនឹងមហារីក អាចសម្រួលអាការៈយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាព ពន្យាអាយុជីវិត។ មន្ទីរពេទ្យក្វាងចូវទំនើបផ្នែកមហារីកបានបញ្ចូលការព្យាបាលដោយវិទ្យាពេទ្យចិន និង អឺរ៉ុបរួមផ្សំគ្នានិងការព្យាបាលដោយបន្សល់មុខរបួសតូច បានបញ្ចេញនូវគុណសម្បត្តិនៃវិទ្យាពេទ្យចិន និង អឺរ៉ុបយ៉ាងពេញលេញ ប្រើនូវការព្យាបាលដ៏ថ្មីមួយបែប ឈានដល់ប្រសិទ្ធភាពដែលប្រសើរជាងគេ កាត់បន្ថយការឈឺចាប់របស់អ្នកជម្ងឺ ពន្យាអាយុជីវិតអ្នកជម្ងឺបានយ៉ាងច្រើន បង្កើនគុណភាពជីវភាពរស់នៅ និង មានប្រសិទ្ធភាពព្យាបាលបានយូរអង្វែង។