តើអ្វីទៅជាជំងឺមហារីកលិង្គ?

ជំងឺមហារីកលិង្គគឺជាជំងឺមហារីកកាចមួយ ជារឿយៗតែងតែកើតនៅលើប្រដាប់ភេទបុរស។ ដំណាក់កាលដំបូងនៃជំងឺមហារីកលិង្គមានលក្ខណៈជាដុំសាច់ពកតូចៗ(Papilloma) អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកវានឹងក្លាយទៅជាមហារីកដែលមានឈ្មោះថាស៊្វែមឺសសែលខាស៊ីណូម៉ា(Squamous Cell Carcinoma)។ អាការៈសំខាន់ៗរបស់វាមានដូចជា ស្បែកចុងរបស់លិង្គបុរសវែងខុសប្រក្រតី លិង្គឥតក្រឡិត ក្បាលលិង្គរលាក ដំបៅលិង្គជាដើម។

តើអត្រានៃការកើតជំងឺមហារីកលិង្គមានកំរិតខ្ពស់ប៉ុណ្ណា?

ជំងឺមហារីកលិង្គជាទូទៅវាច្រើនតែកើតទៅលើមនុស្សប្រុសវយ័ចំណាស់ខ្ទង់60ប្លាយឆ្នាំ។ វយ័កាន់តែចំណាស់ប្រឈមហានិភយ័នឹងជំងឺមហារីកលិង្គកាន់តែខ្ពស់។ អាយុដែលប្រឈមហានិភយ័នឹងជំងឺមហារីកលិង្គខ្ពស់ជាងគេគឺខ្ទង់វយ័70ប្លាយឆ្នាំ ហើយជំងឺនេះក៏អាចកើតទៅលើយុវវយ័ម្ដងម្កាលដែរ។

តើមូលហេតុអ្វីដែលបណ្ដាលអោយជំងឺមហារីកលិង្គ?

មូលហេតុដែលបណ្ដាលអោយកើតមានជំងឺមហារីកលិង្គនៅមិនទាន់ប្រកដប្រជានៅឡើយទេ។ ប៉ុន្ដែតាមការអង្កេតនៅក្នុងការអនុវត្តន៍ក្នុងវិសយ័ពេទ្យ និង ការធ្វើស្ថិតិបានបង្ហាញថា៖ ជំងឺមហារីកលិង្គមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងស្អិតរមូតជាមួយនឹងលិង្គឥតក្រឡិត និង ស្បែកចុងរបស់លិង្គបុរសវែងខុសប្រក្រតី។

តើអាការៈរបស់ជំងឺមហារីកលិង្គមានអ្វីខ្លះ?

ដោយផ្អែកទៅលើរោគសញ្ញារបស់ជំងឺមហារីកលិង្គ គេអាចធ្វើការបែងចែកជំងឺមហារីកលិង្គជាបីប្រភេទដូចខាងក្រោម៖

1.ជំងឺមហារីកលិង្គដែលបង្កឡើងដោយកោសិការបស់លិង្គផ្ទាល់(Primary Cancer)៖ជារឿយៗវាតែងតែកើតនៅលើក្បាលលិង្គ ដែលក្បាលលិង្គមានលក្ខណៈកន្ទួលឡើងមួយផ្ទាំងតូចមានពណ៍ក្រហមមានដែនកំនត់ច្បាស់លាស់ ផ្ទៃរបស់វាមានរបកស្បែកចេញដូចអង្គែ ឬ ក្បាលលិង្គមានដំបៅ។

2.ដុំសាច់ពកតូចៗពពាក់ពពួនលើគ្នា ឬ នៅដាច់ពីគ្នា(Papilloma)៖ នេះគឺជាប្រភេទជំងឺមហារីកលិង្គមួយដែលកើតជាញឹកញយជាងគេក្នុងចំនោមប្រភេទទាំងបី។ ដំបូងវាជាដុំសាច់ពកតូចៗនៅដាច់ពីគ្នា ក្រោយមកចាប់ផ្ដើមដុះពពាក់ពពួនលើគ្នា។ ហើយផ្ទៃរបស់វាខ្ពស់ទាបមិនស្មើ ជូនកាលមានរបកស្បែកចេញដូចជាអង្គែឬក៏ដំបៅ។

3.ជំងឺមហារីកលិង្គដែលបង្កឡើងដោយកោសិការបស់លិង្គដោយផ្ទាល់និងបានធ្វើការរុករានទន្រ្ទានចូលទៅជ្រៅក្នុងលិង្គ(Infiltration type)៖ ដំបូងឡើយវាមានលក្ខណៈជាស្បែកន្ទួលមួយផ្ទាំងដូចអាល់ឡែកស៊ីអញ្ចឹង។ ជាទូទៅវាច្រើនតែកើតនៅគ្រលាក់នៃក្បាលលិង្គ វាក៏អាចកើតនៅកន្លែងដទៃដែរ។ នៅពេលដែលជំងឺនេះចេះតែបន្ដវិវត្តន៍ទៅមុខ នោះវានឹងអាចលេចចេញនូវដំបៅ ដំបៅនោះអាចហូរចេញជាឈាមឬខ្ទុះ។

តើត្រូវធ្វើដូម្ដេចខ្លះដើម្បីធ្វើការពិនិត្យរកជំងឺមហារីកលិង្គដោយខ្លួនឯង?

អ្នកឯកទេសនៃមន្ទីរពេទ្យក្វាងចូវទំនើបផ្នែកមហារីកបានផ្ដល់នូវអនុសាសន៍ថា៖ បុរសៗគួរតែធ្វើការពិនិត្យនូវលិង្គរបស់ពួកគាត់ក្នុងពេលមុជទឹក ដើម្បិដឹងពីអាការៈជំងឺខ្លួនឯងអោយបានទាន់ពេល។

វិធីនៃការពិនិត្យ៖ ប្រើមេដៃនិងម្រាមចង្អុលបង្វិលថ្នមៗ មើលជុំវិញលិង្គ។ ប្រសិនបើមានរីកធំ ហើម ឈឺតិចៗ មានអារម្មណ៍ថាធ្ងន់ក្រលៀន។ ចូររស់រាន់ទៅធ្វើការប្រឹក្សាជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិត្យនៅឯមន្ទីរពេទ្យ។

តើត្រូវធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យតាមវិធីអ្វីខ្លះ?

1.ការថតស្គេនមើល

(1)ការថតស្គេនកូនកណ្ដុរក្នុងរាងកាយ(Lymphography)៖ ការពិនិត្យនេះវាជាជំនួយបន្ថែមសំរាប់ធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺមហារីកដែលបានរីករាលដាលទៅកន្លែងដទៃទៀត។ ជារឿយៗវាមិនត្រូវបានគេប្រើប្រាស់សំរាប់ធ្វើការពិនិត្យទេ។ ប្រសិនបើមានការរីករាលដាលទៅកន្លែងដទៃទៀតនោះដុំកូនកណ្ដុរមានរូបរាងរឆេចរឆូត បំពង់ទឹករងៃមានរាង្គខុសប្រក្រតីឬត្បៀត។

(2)ការថតអេកូ៖ ដើម្បីកំណត់ថាវាមានរាលដាលទៅដល់ថ្លើមឬសរីរាង្គផ្សេងទៀតនៅក្នុងពោះដែរឬទេ។

(3)ការថតCT, MRI៖ ការថតCT, MRIអាចកំណត់បានយ៉ាងច្បាស់ថាកោសិកាមហារីកមានរាលដាលទៅដល់កន្លែងដទៃទៀតដែរឬអត់។

2.ការពិនិត្យធ្វើតេស្ដផ្សេងៗទៀត

នៅពេលដែលមហារីកវានៅជាដុំរឹងមិនទាន់ក្លាយជាដំបៅ និង ប្រសិនបើវាត្រូវបានគ្របដណ្ដប់ដោយស្បែកចុងរបស់លិង្គបុរស គួរតែត្រូវកាត់ស្បែកនោះចោលដើម្បីអោយវាលៀនចេញមកក្រៅ។ ព្រមទាំងធ្វើការច្រឹបយកសាច់របស់វាមកធ្វើការកុសលវិច្ច័យ ដើម្បីធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យអោយបានច្បាស់លាស់។

ការច្រឹបយកសាច់មកធ្វើកុសលវិច្ច័យ គឺជាការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យតាមជាលិកាវិទ្យាយ៉ាងសំខាន់មូយ។ការច្រឹបយកសាច់ជំងឺមហារីកដែលកើតឡើងដោយកោសិការបស់លិង្គផ្ទាល់ គឺអាចអោយយើងធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យតាមជាលិកាវិទ្យាបានយ៉ាងច្បាស់។ ការចែកដំណាក់កាលតាមរយៈអាណាប៉ាត់។ រីឯការច្រឹបយកសាច់របស់កូនកណ្ដុរនៅក្រលៀនមកធ្វើការកុសលវិច្ច័យ អាចអោយយើងដឹងថាកោសិកាមហារីកមានរាលដាលទៅដល់កន្លែងដទៃទៀតដែរឬអត់។ ទាំងនេះគឺជាជំនួយសំរាប់កំណត់ដំណាក់កាលនិងវិធីព្យាបាលជំងឺមហារីក។

តើការច្រឹបយកសាច់របស់លិង្គមកធ្វើការកុសលវិច្ចយ័មានសារៈសំខាន់យ៉ាងដូម្ដេច?

ការច្រឹបយកសាច់របស់លិង្គមកធ្វើការកុសលវិច្ច័យ គឺជាវិធីមួយអាចធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺមហារីកលិង្គដែលមានឈ្មោះថាស៊្វែមឺសសែលខាស៊ីណូម៉ា(Squamous Cell Carcinoma)បានយ៉ាងច្បាស់លាស់។ចំពោះដុំមហារីកដែលតូចហើយស្ថិនៅទីតាំងណាមួយច្បាស់លាស់ គេអាចធ្វើការកាត់យកវាចេញទាំងមូលតែម្ដង រួចយកសាច់នោះទៅធ្វើការកុសលវិច្ច័យ។

សំរាប់អ្នកជំងឺមហារីកលិង្គទាំងនេះត្រូវធ្វើការវះកាត់ជ្រៅទៅក្នុងកោសិកា ដើម្បីសំអាតអោយអស់នូវកោសិកាមហារីក។

ការច្រឹបយកសាច់របស់លិង្គមកធ្វើការកុសលវិច្ចយ័សារៈសំខាន់ក្នុងការចែកដំណាក់កាល និង ធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យតាមជាលិកាវិទ្យា។ចំពោះដុំមហារីកមានទំហំតូច ហើយបានរាលដាលចូលជ្រៅទៅក្នុងលិង្គ អាចធ្វើការច្រឹបយកសាច់របស់លិង្គមកធ្វើការកុសលវិច្ច័យ ទើបអាចធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យបានច្បាស់លាស់។

ចំពោះដុំមហារីកមានទំហំធំមានភាពងាយស្រួលក្នុងការវិនិច្ឆ័យតាមរយៈការថតស្គេន និង ការពិនិត្យមើលរាងកាយទាំងមូល។ នៅពេលដែលយើងសំយោគទិន្ន័យទាំងនេះចូលគ្នា ធ្វើអោយយើងអាចធ្វើការបែងចែកដំណាក់កាលរបស់វាបានយ៉ាងសុក្រិត ព្រមទាំងមិនបានស្ដែងចេញមកនូវអាការៈរីករាលដាលនៃជំងឺមហារីកទៅកន្លែងដទៃទៀត។ ងាយស្រួលក្នុងការមើលថាជំងឺមហារីកអាចមានលទ្ធភាពរីករាលដាលទៅកន្លែងដទៃទៀតដែរឬទេ។

តើមធ្យោបាយនៃការរីករាលដាលរបស់ ជំងឺមហារីកលិង្គមានអ្វីខ្លះ?

ជំងឺមហារីកលិង្គគឺជាជំងឺមហារីកកាចមួយដែលគំរាមកំហែងយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរទៅលើសុខភាពបុរស។ ការរកឃើញបានទាន់ពេលវេលានិងទទួលការព្យាបាលបានទាន់ពេល គឺជាចំណុចដែលត្រូវយកចិត្តទុកដាក់។ បើមិនដូច្នោះទេវានឹងមានទំនោរទៅរកភាពរាលដាលទៅកន្លែងដទៃៗទៀត។ មធ្យោបាយនៃការរីករាលដាលរបស់ជំងឺមហារីកលិង្គមានដូចខាងក្រោម៖

1.ការរុករានទន្រ្ទានដោយផ្ទាល់ទៅសរីរាង្គ ឬ កោសិកាដែលស្ថិតនៅជុំវិញវា

2.ការរុករានទន្រ្ទានតាមរយៈប្រពន្ធ័ទឹករងៃ

3.ការរុករានទន្រ្ទានតាមរយៈឈាម៖ ជារឿយៗវាតែងតែរាលដាលទៅដល់សួត ថ្លើម បន្ទាប់មកឆ្អឹង ខូរក្បាល។ល។

តើមានវិធីព្យាបាលអ្វីខ្លះ?

1.ការវះកាត់៖ ការវះកាត់វាត្រូវបានគេធ្វើឡើងសំរាប់ជំងឺមហារីកលិង្គដំណាក់កាលដំបូង ដោយសារតែដំណាក់កាលដំបូងនៃដុំមហារីកមានទំហំតូច និង មិនទាន់បានរីករាលដាលទៅដល់កន្លែងផ្សេងទៀត។　　2.ការប្រើប្រាស់ថ្នាំប្រឆាំងមហារីក៖ការប្រើប្រាស់ថ្នាំប្រឆាំងមហារីកវាមានប្រសិទ្ធិភាពយ៉ាងល្អក្នុងការព្យាបាលជំងឺមហារីកលិង្គ,ហើយប្រសិនបើយើងគួបផ្សំជាមួយការព្យាបាលតាមរយៈការវះកាត់ទៀតនោះប្រសិទ្ធិភាពរបស់វារឹតតែខ្ពស់ថែមទៀត។

2.ការព្យាបាលដោយបាញ់កាំរស្មី៖ ការព្យាបាលជំងឺមហារីកលិង្គដោយបាញ់កាំរស្មីត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ក្រោយការវះកាត់រួចដើម្បីជាជំនួយក្នុងការបង្កើនប្រសិទ្ធិភាពនៃការព្យាបាល។

3.ការព្យាបាលតាមបច្ចេកវិជ្ជាទំនើបដែលមានមុខរបួសតូច៖ ការព្យាបាលជំងឺមហារីកតាមបច្ចេកវិជ្ជាទំនើបមុខរបួសតូចមានលក្ខណៈវិសេសដូចជា៖ មិនបាច់វះកាត់ និង ហូរឈាមតិច។ ហើយវាមានប្រសិទ្ធិភាពក្នុងការសំលាប់កោសិកាមហារីក បង្ការការរាលដាលនិងការរើឡើងវិញនៃដុំមហារីក។

ចំនុចពិសេសរបស់ពេទ្យចិនបុរាណក្នុងការព្យាបាលជំងឺមហារីកលិង្គ

តាមរយៈការសិក្សាស្រាវជ្រាវខាងវិស័យវិជ្ជសាស្រ្តជាច្រើនឆ្នាំរបស់ប្រទេសចិន ការព្យាបាលជំងឺតាមរយៈវិធីពេទ្យចិនបុរាណធ្វើរក្សាបានតុល្យភាពរបស់សុខភាពអ្នកជំងឺក្នុងពេលព្យាបាល។ វាមានប្រសិទ្ធិភាពក្នុងការតំរង់ទិសប្រឆាំងនឹងជំងឺមហារីក។ តាមរយៈការសំយោគយកចំណុចពិសេសៗនៃវិធីព្យាបាលតាមរយៈពេទ្យចិនបុរាណនិងពេទ្យសមយ័ទំនើប អាចទទួលបានប្រសិទ្ធិភាពក្នុងការព្យាបាលល្អជាង។ ការសំយោគចូលគ្នារវាងវិធីព្យាបាលតាមរយៈពេទ្យចិនបុរាណនិងពេទ្យសមយ័ទំនើបធ្វើអោយយើងអាចមានវិធីជាច្រើនសំរាប់ធ្វើការព្យាបាលដូចជា៖ ការចាក់ថ្នាំបុរាណចិនចូលតាមសរសៃឈាម ការស្ពង់ថ្នាំបុរាណចិន ការចាក់ថ្នាំបុរាណចិនតាមជីពចរ។ល។ ការរួមបញ្ចូលគ្នារវាងវិធីទាំងពីរនេះគឺជាវិធីមួយដែលគេនិយមប្រើក្នុងការព្យាបាលជំងឺមហារីក។

តើត្រូវថែទាំសុខភាពក្រោយពេលព្យាបាលយ៉ាងដូចម្តេច?

1.ក្នុងរយៈពេលមួយសប្ដាហ៍ក្រោយពីវះកាត់　　រយៈពេលមួយសប្ដាហ៍ក្រោយពីការវះកាត់គឺជាពេលវេលាមួយដែលងាយនឹងមានបញ្ហាដែលបណ្ដាលមកពីការវះកាត់ដូចជា៖ មុខរបួសហូរឈាម ការឆ្លងមេរោគ។ល។ អ្នកជំងឺគួរតែចៀសវាងនូវការពង្រឹងលិង្គ ការបត់ជើងប្រើកំលាំងជ្រុល និង ការមិនសំរាកព្យាបាលនៅលើគ្រែអោយបានយូរ។

2.របបអាហារ

ចំពោះរបបអាហារគួរតែធ្វើការជ្រើសរើសនូវអាហារណាដែលងាយរំលាយ ចៀសវាងនូវអាហារដែលបណ្ដាលអោយអរមូនភេទញីកើនឡើងខ្ពស់ ដូចជា៖គ្រឿងក្នុងសត្វ អាហារដែលសំបូរសារធាតុសង្ក័សី(សាច់លៀស,គ្រំ,សាច់គោ) អាហារដែលសំបូរអាស៊ីតអាមីនេអាគីនីន អាហារដែលសំបូរជាតិកាល់ស្យូម(សំបកបង្កង,សណ្ដែកសៀងជាដើម។

3.ការបង្ការមុខរបួសកុំអោយឆ្លងមេរោគ

ក្រៅពីការប្រើប្រាស់អង់ទីប៊ីយ៉ូទីកក្នុងការបង្ការមុខរបួសកុំអោយឆ្លងមេរោគ ចូរធ្វើការសំអាតបរិវេណជុំវិញប្រដាប់ភេទផង។ ក្រោមការមើលថែរបស់សមាជិកគ្រូសារ ចូរប្រយត្ន័ប្រយែងពីការបន្ទោរបង់របស់អ្នកជំងឺដែលអាចបណ្ដាលអោយឆ្លងមេរោគទៅមុខរបួស។

4.ការថែទាំសុខភាពក្រោយចេញពីពេទ្យ

ការវះកាត់លិង្គមានការប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងទៅលើផ្នែកសតិអារម្មណ៍របស់អ្នកជំងឺ ដោយសារតែវាបានកែប្រែនូវរូបរាងដើមរបស់លិង្គ និង ធ្វើអោយប្រវែងរបស់វាមានការរួមខ្លី។ ចំនែកឯបញ្ហាផ្លូវភេទវិញធ្វើអោយអ្នកជំងឺបាត់បង់នូវទំនុកចិត្ត។ ចំពោះអ្នកដែលធ្វើការវះកាត់ចោលនូវលិង្គទាំងមូល គាត់នូវតែអាចបំពេញតំរូវការផ្លូវភេទរបស់គាត់តាមរយៈការថើប ការអោប ការបបោសអង្អែល។ល។

តើគាត់អាចទទួលការគាំទ្រពីកត្តាអ្វីខ្លះ?

តាមការអនុវត្តន៍ជាក់ស្ដែងបានបង្ហាញថា៖ ការសហការគ្នារវាងវេជ្ជបណ្ឌិតផ្នែកមហារីក វេជ្ជបណ្ឌិតផ្នែកពេទ្យចិនបុរាណ វេជ្ជបណ្ឌិតផ្នែកថតកាំរស្មី វេជ្ជបណ្ឌិតផ្នែកខាងសន្ដំ និង គិលាននុបដ្ធាយិការ។ល។ បង្កើតបានជាកសហព័ន្ធមួយក្នុងការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ និង ធ្វើការព្យាបាលដើម្បីស្វែងរកនូវវិធីព្យាបាលមួយដែលសមស្របទៅនឹងស្ថានភាពអ្នកជំងឺនិងស្ថានភាពសេដ្ធកិច្ចរបស់អ្នកជំងឺ,ដើម្បីឈានទៅសំរេចគោលដៅធ្វើអោយស្ថានភាពអ្នកជំងឺមានភាពប្រសើរឡើងក្រោយពីការព្យាបាល។មន្ទីរពេទ្យក្វាងចូវទំនើបផ្នែកមហារីកបានបង្កើតក្រុមសំរាប់ធ្វើការព្យាបាលមួយដែលមានការចូលរួមពីផ្នែកផ្សេងៗជាច្រើនសំរាប់ធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យនិងធ្វើការព្យាបាល,តាមរយៈនេះយើងអាចលើកកំពស់ប្រសិទ្ធិភាពនៃកាព្យាបាល មួយផ្នែកទៀតយើងនឹងផ្ដល់សេវាដ៏ល្អគាប់ចិត្តដល់អ្នកជំងឺ អញ្ចឹងវានឹងមិនបន្ថែមបន្ទុកដល់អ្នកជំងឺ។ ចំនែកឯការទំនាក់ទំនងពត៍មានរវាងអ្នជំងឺនិងវេជ្ជបណ្ឌិតគឺអាចធ្វើឡើងតាមរយៈទូរសព្ទ័ការជួបមុខដោយផ្ទាល់ អីម៉ែល(Email) អនឡាញ(Online)ជាដើម។ ដើម្បីជួយពួកគាត់ក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺមហារីក។ សំរាប់អ្នកជំងឺយើងមានក្រុមតូចមួយផ្ទាល់សំរាប់ធ្វើការព្យាបាលដែលមានសមាសភាពដូចជា៖ វេជ្ជបណ្ឌិតគិលាននុបដ្ធាយិការ អ្នកជំនាញផ្នែកអាហារូបត្ថម្ភ អ្នកបកប្រែ។ល។ដើម្បីបំពេញតំរូវការអ្នកជំងឺគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណះដែលមកពីបណ្ដាប្រទេសផ្សេងៗ។អញ្ចឹងហើយធ្វើអោយអ្នកជំងឺស្ថិតនៅក្នុងបរិស្ថានមួយដែលអាចធ្វើការទំនាក់ទំនងជាមួយមនុស្សនៅជុំវិញខ្លួនបានយ៉ាងរលូននិងធ្វើការសហការបានយ៉ាងល្អប្រសើរក្នុងការព្យាបាល។