មហារីកលំពែងគឺជាអ្វី?

មហារីកលំពែងមានមុខងារពីរគឺក្រពេញEndocrine និងក្រពេញExocrineដែលមកពីកោសិកាក្រពេញEndocrineនៃមហារីកគឺត្រូវបានហៅថាមហារីកសរសៃប្រសាទក្រពេញ Endocrineគឺកំរនឹងជួបប្រទះ លោកSteve Jobsគឺបានស្លាប់ដោយសារជម្ងឺនេះ។ មហារីកសរសៃប្រសាទក្រពេញ Endocrine វាមានករណីច្រើនស្ថិតក្នុងកំរិតដែលបណ្តាលឲ្យស្លាប់នោះមានកំរិតទាប ថេរវេលានៃជម្ងឺមានរយៈពេលវែងនៃវិធីព្យាបាល និងមហារីកលំពែងដែលតែងតែជួបប្រទះក៏មានលក្ខណះខុសគ្នាផងដែរ។ ជាមួយនឹងមហារីកកោសិកាក្រពេញEndocrineគឺពួកយើងតែងតែនិយាយថាជាជម្ងឺមហារីកលំពែងនោះ វាគឺជាជម្ងឺមហារីកដែលមានកំរិតខ្ពស់នៃកំរិតមួយដែលអាចបណ្តាលឲ្យស្លាប់។

នៅទូទាំងពិភពលោកអត្រាកើតមានជម្ងឺមហារីកលំពែងកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំងហើយភាគច្រើនកើតទៅលើមនុស្សចាស់ ចំនួនមនុស្សប្រុសច្រើនជាងមនុស្សស្រី អាយុដែលកើតមានគឺចាប់ពី40-65ឆ្នាំ ប៉ុន្តែប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ ទំនោរទៅរកយុវវ័យច្រើនជាង។ កំរិតដែលអាចបណ្តាលឲ្យស្លាប់នៃមហារីកលំពែងមានកំរិតខ្ពស់ក្រៃលែង ចាប់តាំងពីជួបប្រទះឃើញរោគសញ្ញារហូតដល់ស្លាប់បាត់បង់ជីវិតជាមធ្យមគឺមានត្រឹមតែ5ខែប៉ុណ្ណោះ សរុបទៅអត្រារស់នៅ5ឆ្នាំ គឺមានអត្រាប្រហែល5% ហើយត្រូវបានហៅថា”ស្តេចមហារីក”។ ក្នុងនោះមានអ្នកជម្ងឺត្រឹមតែ15%-20%ប៉ុណ្ណោះដែលអាចទទួលបានការព្យាបាលវះកាត់ ក្នុងពេលដែលទទួលអ្នកជម្ងឺវះកាត់នោះគឺមាន40%ដែលត្រូវបានជួបប្រទះមានការបំលាស់ប្តូររួចទៅហើយ អត្រារស់នៅក្រោយពេលវះកាត់មានត្រឹមតែ10%ប៉ុណ្ណោះ។

ប៉ុន្តែផ្អែកលើការរីកចំរើនឥតឈប់ឈរនៃបច្ចេកវិទ្យាវិនិច្ឆ័យរោគឆ្លុះពីខ្លួនប្រាណមនុស្ស វិធីព្យាបាលថ្មីៗជាច្រើនត្រូវបានយកមកប្រើប្រាស់ដើម្បីផ្តល់នូវការរស់នៅប្រកបដោយក្តីសង្ឃឹមចំពោះអ្នកជម្ងឺមហារីកលំពែង។

ហេតុអ្វីក៏កើតមានជម្ងឺមហារីកលំពែង?

ទាក់ទងនឹងមុខងារដែលបណ្តាលមកពីមហារីកលំពែង បច្ចុប្បន្នអាចនិយាយថានៅមិនទាន់ឃើញច្បាស់លាស់នៅឡើយទេ ប៉ុន្តែអាស្រ័យនឹងដំនើរការការពិសោធន៍ លោកអ្នកនៅតែយល់ឃើញថាវាទាក់ទងនឹងមូលហេតុខាងក្រោម។

1,ការជក់បារី។ អ្នកដែលជក់បារីគ្រោះថ្នាក់មហារីកលំពែងមាន3ដងនៃអ្នកដែលមិនជក់បារី។

2,ប្រូតេអ៊ីនខ្ពស់ ជាតិខ្លាញ់ច្រើន អាហារដែលមានកំរិតក្តៅខ្លាំង។ អ្នកចំរៀងម្នាក់សំលេងខ្ពស់ជនជាតិអ៊ីតាលីឈ្មោះលោក Luciano Pavarotti និងអ្នកនាំដើរកំសាន្តម្នាក់ជនជាតិហុងកុងឈ្មោះលោក Lydia Shumដោយសារតែចំណីអាហារ 3មុខខ្ពស់ៗនេះហើយក៏បណ្តាលឲ្យមានមហារីកលំពែង។

3,ឈឺជម្ងឺទឹកនោមផ្អែម។ អ្នកមានជម្ងឺទឹកនោមផ្អែមងាយនឹងបណ្តាលឲ្យកើតមានមហារីកលំពែង។

4,រោគរលាកលំពែងរ៉ាំរ៉ៃ។ រោគរលាកលំពែងរ៉ាំរ៉ៃអាចវិវត្តន៍ទៅជាមហារីកលំពែង។

មហារីកលំពែងដែលប្រជាជនមានការកើតឡើងកំរិតខ្ពស់

1,អាយុលើសពី40ឆ្នាំ រូបរាងកាយធាត់ ថែមទាំងទំលាប់ជីវភាពរស់នៅមិនបានល្អ ដូចជាឧស្សាហ៍ជក់បារី សេពសុរា ហើយអ្នកដែលចូលចិត្តចំណីអាហារ”3មុខខ្ពស់ៗ”។

2,ពេលដែលញុំាចំណីដែលមានខ្លាញ់ភា្លមក៏មានការរាគរូស ជាពិសេសគឺអ្នកដែលបត់ជើងធំនៅអាចមានខ្លាញ់ដុំៗ នេះគឺអាចបញ្ជាក់ឲ្យឃើញថាមុខងារក្រពេញExocrineរបស់លំពែងត្រូវបានបំផ្លាញ។

3, ក្រុមគ្រួសារដែលមិនមានអ្នកឈឺជម្ងឺទឹកនោមផ្អែម ភ្លាមៗនោះយុវវ័យក៏ទទួលការឈឺចាប់ពីជម្ងឺទឹកនោមផ្អែម។ ជម្ងឺទឹកនោមផ្អែមកើតភ្លាមក៏អាចជាសញ្ញាមហារីកលំពែងដែរ។ អ្នកជម្ងឺដែលមានកំរិតឈឺជម្ងឺទឹកនោមផ្អែមលើសពី5ឆ្នាំទៅ ក្នុងនោះគ្រោះថ្នាក់នៃការកើតមានជម្ងឺមហារីកលំពែងមានចំនួន1,2ដងនៃប្រជាជនដែលមានសភាពធម្មតា។

រោគសញ្ញាមហារីកលំពែង

1,ពោះខាងលើមានការឈឺចាប់ ឬមានអារម្មណ៍ដូចថប់ៗចង់ក្អួតចង្អោរ ពេលខ្លះស្រាលពេលខ្លះធ្ងន់ ពេលខ្លះចង់ក្អួត ពេលខ្លះមិនចង់ ហើយនៅពេលយប់បង្ហាញឲ្យឃើញកាន់តែច្បាស់។

2,លេចឡើងជម្ងឺខាន់លឿងហើយគ្មានគ្រួសក្នុងប្រមាត់ និងជម្ងឺផ្សេងៗទៀត។

3,ទម្ងន់មានការថយចុះ។ មូលហេតុដោយអ្នកជម្ងឺក្រពះទទួលរងនូវឧបសគ្គក្នុងការរំលាយអាហារក៏អាចបណ្តាលឲ្យទម្ងន់មានការថយចុះដែរ ប៉ុន្តែមិនបង្ហាញឲ្យឃើញច្បាស់ដូចមហារីកលំពែងទេ។

4,ថ្មីៗនេះលេចឡើងនូវការកើនឡើងការរាគរូសមកខ្លាញ់ ឬក៏ជម្ងឺទឹកនោមផ្អែម។

មហារីកលំពែងដំណាក់កាលដំបូងធ្វើការវះកាត់ចេញ អត្រារស់នៅមានជីវិត5ឆ្នាំអាចកើនដល់ពី70%～100% ហើយបានប្រៀបធៀបគ្នាជាមួយការរីកចំរើនទៅមុខនៃមហារីកលំពែង និងវាមានភាពផ្ទុយគ្នាយ៉ាងធំសម្បើមរវាងប្រសិទ្ធិភាពក្នុងការព្យាបាលទាំងពីរ។

ការពិនិត្យមហារីកលំពែង

នៅក្រោមស្ថានភាពធម្មតាបើសិនប្រជាជនមានការសង្ស័យមានជម្ងឺមហារីកលំពែង ជាបឋមគួរតែជ្រើសរើសការពិនិត្យដោយគ្មានមុខរបួសមកធ្វើការពិនិត្យ ដូចជាធ្វើការពិនិត្យឈាមកំនត់សំគាល់នូវសារធាតុមហារីក ពិនិត្យលាមក និងគំរូផ្សេងៗទៀត បើមានការសង្ស័យអាចបន្តធ្វើការវិនិច្ឆ័យពិនិត្យរោគមហារីកលំពែងតាមលំដាប់លំដោយ។

វិនិច្ឆ័យរោគមហារីកលំពែង

1,ការពិនិត្យតាមរយៈសំលេងUltrasound：បង្ហាញឲ្យឃើញនូវរចនាសម្ព័ន្ធក្នុងខ្លួននៃមហារីកលំពែង បំពង់ទឹកប្រមាត់គ្មានឧបសគ្គរារាំង។

2, CT：កំរិតនៃការឆ្លងកាត់CT អាចបង្ហាញឲ្យឃើញនូវទំហំជាលិកា តំបន់ជាលិកាយ៉ាងច្បាស់លាស់ ប៉ុន្តែមិនអាចកំនត់វិនិច្ឆ័យរោគឲ្យពិតប្រាកដទេ គឺត្រូវបានបង្កើនការស្គេនទើបអាចបង្ហាញឲ្យឃើញពីទំនាក់ទំនងរវាងទំហំនៃដុំសាច់មហារីកលំពែង តំបន់របស់វា រូបសណ្ឋាន រចនាសម្ព័ន្ធខាងក្នុង និងរចនាសម្ព័ន្ធបរិវេណជុំវិញ។ CTអាចកំនត់កាន់តែច្បាស់លាស់នូវវត្តមាន ឬអវត្តមាននៃការប្តូរស្ថានភាពថ្លើម និងទឹករងៃថើមធំ។

3,ការពិនិត្យ(MRI) និង(MRCP) ：នៅពេលដែលស្ថានភាពជម្ងឺខ្លះប្រែប្រួលពិបាកនឹងកំនត់ អាចនៅលើមូលដ្ឋាននៃការពិនិត្យCTនោះបន្ថែម MRIដើម្បីបំពេញបន្ថែមនូវកង្វះខាតរបស់រូបភាពCT។

ដំណាក់កាលនៃមហារីកលំពែង

ដំណាក់កាលទីⅠ：ដុំមហារីកមិនត្រឹមតែត្រូវបានកំនត់នៅក្នុងលំពែងប៉ុណ្ណោះទេ ជាមធ្យមអត្រារស់នៅមានជីវិត5ឆ្នាំគឺប្រហែល30%។

ដំណាក់កាលទីⅡ：ដុំមហារីកមិនត្រឹមតែលុកលុយទៅដល់ជាលិកានៅជិតគ្នាប៉ុណ្ណោះទេ ដូចជាជញ្ជាំងនៃពោះវៀនតូច ជាមធ្យមអត្រារស់នៅមានជីវិត5ឆ្នាំគឺប្រហែល10%។

ដំណាក់កាលទីⅢ：មានការទាក់ទងនឹងតំបន់នៃបំលាស់ប្តូរទឹករងៃ ជាមធ្យមរយៈពេលរស់នៅគឺពី8ខែដល់12ខែ។

ដំណាក់កាលទីⅣ：មានការបំលាស់ប្តូរដល់ថ្លើម និងផ្នែកដទៃទៀត ជាមធ្យមរយៈពេលរស់នៅគឺពី3ខែដល់6ខែ។

វិធីព្យាបាលមហារីកលំពែង

1.ការព្យាបាលវះកាត់：ការវះកាត់ចេញនូវក្បាលលំពែងពោះវៀនតូច រក្សានូវការវះកាត់ចេញពោះវៀនតូចមាត់ទ្វារនៃលំពែង ការវះកាត់ចេញនូវលំពែងទាំងមូល ការវះកាត់ចេញនូវលំពែងពាក់កណ្តាលខាងឆ្វេង-ល-។

2.សមាសភាគការព្យាបាល：ផ្តោតសំខាន់គឺលើការព្យាបាលវះកាត់，វិទ្យុសកម្ម ប្រើគីមីជាលក្ខណៈបន្ថែម។

ការព្យាបាលតាមរយៈថ្នាំចិន：ឆ្លងកាត់ការលេបថ្នាំចិន និងវិធីចាក់បញ្ចូលក្នុងសរសៃឈាមក្រហមត្រួតពិនិត្យមហារីក។ ថ្នាំចិនអាចមានដាក់ល័ក្ខខណ្ឌតុល្យភាពមុខងារខ្លួនប្រាណយ៉ាងមានប្រសិទ្ធិភាព លើកតម្កើងនូវប្រព័ន្ធដែលជានិរភ័យរបស់អ្នកជម្ងឺ។ សារៈសំខាន់នៃការពុលនូវផលប៉ះពាល់នៃថ្នាំចិន គ្មានរបួសស្នាម គុណសម្បត្តិតែមួយគត់សំរាប់ការព្យាបាលនៃមហារីកលំពែងដំណាក់កាលចុងក្រោយ។ ធ្វើការព្យាបាលពីសមាសភាគនៃថ្នាំចិន និងថ្នាំបារាំងនៃមហារីកលំពែងដំណាក់កាលដំបូង ថែមទំាងពង្រឹងការព្យាបាលប្រើប្រាស់ថ្នាំចិនរយៈពេលវែងហើយគឺជាគន្លឺះទទួលបាននូវប្រសិទិ្ធក្នុងការព្យាបាល។

ការថែទាំមហារីកលំពែង

ថែទាំស្មារតី

1,បង្កើតឡើងនូវទំនុកចិត្តដើម្បីជំនះនឹងជម្ងឺ និងទទួលនូវកំរិតជីវភាពប្រកបដោយសុទិដ្ឋិនិយម។

2,ចូលរួមនៅក្នុងក្រុមធ្វើឲ្យសុខភាពប្រសើរឡើងវិញ ដើម្បីធ្វើការប្រែប្រួលរូបរាងកាយ។

ថែទាំជីវភាព

1,ប្រុងប្រយ័ត្ននូវចំណីអាហារឲ្យសមហេតុផល។

2,ក្នុងកំឡុងពេលសុខភាពប្រសើរឡើងវិញគួរតែជ្រើសយកការព្យាបាលតាមរយៈថ្នាំចិន និងវិធីព្យាបាលផ្សេងៗទៀតគួបផ្សំគ្នាយកមកប្រើប្រាស់ដើម្បីបង្កើនប្រសិទ្ធិភាពក្នុងការព្យាបាល។

3,កំណត់ពេលវេលាពិនិត្យសារឡើងវិញ។

តើអាចមានការចំនួយបន្ថែមពីខាងផ្នែកដទៃទៀតទេដើម្បីលើកកំពស់ប្រសិទ្ធិភាពនៃការព្យាបាល?

តាមរយះនៃការអនុវត្តជាក់ស្ដែងបានបង្ហាញថា ៖ ការសហការគ្នារវាងវេជ្ជបណ្ឌិតផ្នែកខាងមហារីក វេជ្ជបណ្ឌិតផ្នែកខាងពេទ្យចិនបុរាណ វេជ្ជបណ្ឌិតផ្នែកខាងថតកាំរស្មី វេជ្ជបណ្ឌិតផ្នែកខាងសន្ដំនិងគិលាននុបដ្ធាយិការ។ល។ បង្កើតបានជាក្រុមមួយក្នុងការធ្វើរោគវិនិច្ឆយ័និងធ្វើការព្យាបាលដើម្បីស្វែងរកនូវវិធីព្យាបាលមួយដែលសមស្របទៅនឹងស្ថានភាពអ្នកជំងឺនិងស្ថានភាពសេដ្ធកិច្ចរបស់អ្នកជំងឺ ដើម្បីឈានទៅសំរេចគោលដៅធ្វើអោយស្ថានភាពអ្នកជំងឺមានភាពប្រសើរឡើងក្រោយពីការព្យាបាល។

មន្ទីរពេទ្យក្វាងចូវទំនើបផ្នែកមហារីកបានបង្កើតក្រុមសំរាប់ធ្វើការព្យាបាលមួយដែលមានការចូលរួមពីផ្នែកផ្សេងៗជាច្រើនសំរាប់ធ្វើរោគវិនិច្ឆយ័និងធ្វើការព្យាបាល,តាមរយះនេះយើងអាចលើកកំពស់ប្រសិទ្ធិភាពនៃកាព្យាបាល មួយផ្នែកទៀតយើងនឹងផ្ដល់សេវាដ៏ល្អគាប់ចិត្តដល់អ្នកជំងឺ,អញ្ចឹងវានឹងមិនបន្ថែមបន្ទុកដល់អ្នកជំងឺ។ ចំនែកឯការទំនាក់ទំនងពត៍មានរវាងអ្នកជំងឺនិងវេជ្ជបណ្ឌិតគឺអាចធ្វើឡើងតាមរយះ ទូរសព្ទ័ ការជួបមុខដោយផ្ទាល់ អ៊ីម៉ែល(Email) អនឡាញ(Online) ដើម្បីជួយពួកគាត់ក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺមហារីក។ សំរាប់អ្នកជំងឺយើងមានក្រុមតូចមួយផ្ទាល់សំរាប់ធ្វើការព្យាបាលដែលមានសមាសភាពដូចជា ៖ វេជ្ជបណ្ឌិត គិលាននុបដ្ធាយិការ អ្នកជំនាញផ្នែកអាហារូបត្ថម្ភ,អ្នកបកប្រែ។ល។ ដើម្បីបំពេញតំរូវការអ្នកជំងឺគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណះដែលមកពីបណ្ដាប្រទេសផ្សេងៗ។ អញ្ចឹងហើយធ្វើអោយអ្នកជំងឺស្ថិតនៅក្នុងបរិស្ថានមួយដែលអាចធ្វើការទំនាក់ទំនងជាមួយមនុស្សនៅជុំវិញខ្លួនបានយ៉ាងរលូននិងធ្វើការសហការបានយ៉ាងល្អប្រសើរក្នុងការព្យាបាល។