អ្វីទៅជាមហារីកខួរឆ្អឹង?

មហារីកខួរឆ្អឹងជាមហារីកប្រភេទកាចក្នុងប្រព័ន្ធឈាមមួយប្រភេទ កើតមកពីកោសិកាប្លាស្មា(កោសិកាសម្យ៉ាងដែលកកើតឡើងក្នុងខួរឆ្អឹង)។ កោសិកាប្លាស្មាដែលប្រក្រតីមានទទួលខុសត្រូវបង្កើតសរិរាង្គប្រឆាំងមេរោគឆ្លង ហើយកោសិកាប្លាស្មាឈឺ——កោសិកាមហារីកខួរឆ្អឹងនៅក្នុងខួរឆ្អឹងមានបរិមាណកើនច្រើន ធ្វើអោយអ្នកជម្ងឺមិនអាចរស់នៅប្រក្រតី ប្រសិនបើរាង្គកាយកើតមានអាការៈដូចជា ៖ ការខ្វះឈាម ឈឺឆ្អឹង ពុកឆ្អឹង ប្រព័ន្ធការពារសារពាង្គកាយមានសភាពធ្លាក់ចុះ អាការៈកាល់ស្យូមក្នុងឈាមលើសប្រមាណ ប្រតេអ៊ីនទឹកនោម មុខងារតម្រងនោមមិនសព្វ-ល-។

ស្ថានភាពកើតជម្ងឺនៃជម្ងឺមហារីកខួរឆ្អឹង

ជម្ងឺមហារីកខួរឆ្អឹងមានអត្រាកើតប្រហែលមួយម៉ឺនភាគពីរ ត្រូវបានគេចាត់ទុកជាមហារីកប្រភេទកាចលំដាប់ទី2ដែលគេច្រើនឃើញជាងគេ។ វាតែងកើតលើមនុស្សវ័យចំនាស់ អាយុ50ទៅ65ឆ្នាំ។ ប៉ុន្មានឆ្នាំមកនេះ អាយុអ្នកកើតជម្ងឺវិវត្តកាន់តែឈានមុខទៅៗ អត្រាកើតជម្ងឺនេះរបស់មនុស្សប្រុសខ្ពស់ជាងស្រ្តី។ អត្រាកើតជម្ងឺនេះរបស់មនុស្សប្រុសខ្ពស់ជាងស្រ្តី។ អត្រាកើតជម្ងឺរវាងបុរសនិងស្ត្រីគឺ1.6：1។ ទៅតាមអាយុកាលកាន់តែច្រើនឡើង អត្រាជម្ងឺនេះក៏កាន់តែកើនឡើងតាមនោះដែរ។ វាគំរាមគំហែងដល់អាយុជីវិត និង គុណភាពរស់នៅយ៉ាងខ្លាំង វាបានកា្លយជាជម្ងឺមហារីកឈាមប្រភេទកាចកើតលើមនុស្សចាស់ដែលគេចាប់អារម្មណ៏ខាំ្លង។ ការកើតជម្ងឺមហារីកខួរឆ្អឹងក៏មានទាក់ទងនឹងតំណរពូជខ្លះៗដែរ មនុស្សស្បែកខ្មៅមានអត្រាកើតជម្ងឺខ្ពស់បន្តិច។

តើមូលហេតុអ្វីនាំអោយកើតជម្ងឺមហារីកខួរឆ្អឹង?

មូលហេតុនៃជម្ងឺមហារីកខួរឆ្អឹងមិនទាន់មានសភាពច្បាស់លាស់ អាចមកពីវិទ្យុសកម្មនៃអគ្គិសនី សារធាតុមេរោគ EB ឬដំបៅក្លាយដែលមានសារធាតុមហារីកក៏អាចមានទំនាក់ទំនងនឹងកោសិកាស៊ែនផងដែរ។ IL-6 ជាស៊ែនលូតលាស់របស់មហារីកខួរឆ្អឹង។

ជម្ងឺមហារីកខួរឆ្អឹងមានអាការៈអ្វីខ្លះ?

អ្នកជម្ងឺមហារីកខួរឆ្អឹងមានអាការៈផ្សេងៗដូចជា ៖ ខ្វះឈាម ឆ្លងរាតត្បាត ចេញឈាមមកក្រៅ អាចមានការឈឺឆ្អឹង (អ្នកដែលធ្ងន់ធ្ងរអាចពុកឆ្អឹង) បន្ទោរបង់មកជាមួយប្រូតេអ៊ីន (ក៏អាចដល់ថ្នាក់កើតជម្ងឺមានមេរោគក្នុងទឹកនោម) ឈាមមានសភាពខាបខ្លាំង ឬ ស្ទះឈាមក្នុងសរសៃឈាមខ្មៅ -ល-។

អត្រាដែលធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យខុសក្នុងជម្ងឺមហារីកខួរឆ្អឹងមានដល់ 40%-50% អាការៈក្នុងផ្នែកវិជ្ជសាស្រ្តដែលច្រើនធ្វើអោយពិនិត្យខុសមានដូចខាងក្រោម ៖

1. ការក្លាយ ៖ អ្នកជម្ងឺងាយនឹងកើតមានការកា្លយលើផ្លូវដង្ហើម ឬ ប្រព័ន្ធចំរោះទឹកនោម វាជាមូលហេតុតែមួយគត់ដែលធ្វើអោយបាត់បង់ជីវិត។ ចំពោះអ្នកជម្ងឺវ័យចំនាស់ដែលកើតមានភាពក្លាយឥតឈប់ឈរ មិនត្រូវគ្រាន់តែព្យាបាលការក្លាយប៉ុណ្ណោះ តែត្រូវស្វែងរកប្រភពដើមដែលធ្វើក្លាយ។ បើអ្នកជម្ងឺរួមមានការឈឺឆ្អឹង ខ្វះឈាម ចេញឈាម-ល- អាចជាកើតជម្ងឺនេះហើយ។

2. ការខ្វះឈាម ៖ មុខងារខួរឆ្អឹងប្រក្រតីរបស់អ្នកជម្ងឺមហារីកខួរឆ្អឹងទទួលរងសំពាធ ហើយធ្វើអោយខ្វះឈាម។

3. ស្ថានភាពខួរឆ្អឹង ៖ ឈឺឆ្អឹង ដុះដុំសាច់នៅផ្នែកខ្លះ ពុកឆ្អឹង ឬ អាចទៅដល់ពិការ-ល-។

4. អាការៈ កាល់ស្យូមក្នុងឈាមខ្ពស់មានដូចជា ៖ ក្អួត ខ្វះកំលាំង ស្មារតីស្រពិចស្រពិល នោមច្រើន ឬ ក្តៀន -ល-។

5. អាការៈឈាមមានជាតិស្អិតខ្ពស់សំខាន់មានដូចជា ៖ ឈឺក្បាល វិលមុខ ស្រវាំងភ្នែក ហឹងត្រចៀក ហើយស្រាប់តែកើតមានបង្ហាញស្មារតី ស្ពឹកម្រាមដៃ សរសៃឈាមក្រហមផ្តល់ឈាមអោយបេះដូងមិនគ្រប់គ្រាន់ បេះដូងបាក់កំលាំងប្រភេទយឺត-ល-។

6. មុខងារតម្រងនោមត្រូវបំផ្លាញ ៖ នៅពេលធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ អ្នកជម្ងឺច្រើនមានមុខងារតម្រងនោមមិនពេញលេញ។

ជម្ងឺមហារីកខួរឆ្អឹងមានការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យដូចមេ្តចខ្លះ?

ក្នុងវិស័យវេជ្ជសាស្រ្តប្រទះឃើញថា អ្នកជម្ងឺពីរភាគបីនៅពេលធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យលើកទីមួយ ក៏ជាមហារីកដំណាក់កាលចុងក្រោយទៅហើយ អ្នកជម្ងឺជាច្រើនដោយសារតែទៅមើលខុសប្រភេទជម្ងឺធ្វើអោយខកខានការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ។

អ្នកជំនាញនៃមន្ទីរពេទ្យកា្វងចូវទំនើបផ្នែកមហារីកបង្ហាញថា ៖ នៅពេលប្រទះឃើញមានការឈឺឆ្អឹង ខ្វះឈាម មុខងារតម្រងនោមមិនពេញលេញ កើតមានភាពក្លាយឥតឈប់ឈរ-ល- នោះអ្នកជម្ងឺត្រូវទៅកាន់ផ្នែកពិនិត្យឈាម ធ្វើការពិនិត្យ ធ្វើអោយបានប្រទះឃើញឆាប់ ទើបអាចគ្រប់គ្រងសា្ថនភាពជម្ងឺបានប្រសិទ្ធភាព។

ចំពោះអ្នកជម្ងឺមានការសង្ស័យយ៉ាងខ្លាំងថាខ្លួនកើតជម្ងឺមហារីកខួរឆ្អឹង ត្រូវទៅធ្វើតេស្តពិនិត្យប្រតេអ៊ីនប្រព័ន្ធការពាររាង្គកាយ ប្រូតេអ៊ីនក្នុងសារធាតុទឹកនោម ការឆ្លុះកាំរស្មី X និង ការពិនិត្យខួរឆ្អឹង។ ការឆ្លុះកាំរស្មី X លើច្រើនផ្នែកនៃសារពាង្គកាយមានសារៈសំខាន់ជួយដល់ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជម្ងឺនេះ អាចប្រទះឃើញតំបន់ខូចខាតនៃសារធាតុឆ្អឹងរាងមូលច្រើនកន្លែងដែលមានទំហំធំតូចមិនស្មើគ្នា (ជាពិសេសឆ្អឹងលលា ឆ្អឹងជំនី ឆ្អឹងកងខ្នង ឆ្អឹងត្រគាក) បើចំាបាច់ត្រូវធ្វើការពិនិត្យដោយប្រព័ន្ធកុំព្យូទ័រ CT និង MRI។ ការពិនិត្យតាម MRI អាចជួយវិភាគថាខួរឆ្អឹងខ្នងមានទទួលរងសំពាធឬអត់។ ការពិនិត្យតាម CT អាចជួយបង្ហាញបម្រែបម្រួលជម្ងឺនៅក្រៅខួរឆ្អឹង។ ពេលខ្លះសមាសធាតុឆ្អឹងជាច្រើនធូររលុងជាការបង្ហាញតែមួយគត់របស់ការឆ្លុះកាំរស្មីXលើដុំសាច់មហារីកខួរឆ្អឹង។ការកំណត់រោគវិនិច្ឆ័យជម្ងឺមហារីកខួរឆ្អឹង ត្រូវការការពិនិត្យដោយចាក់ទំលុះ ឬ ការពិនិត្យលើខួរឆ្អឹង។

ការបែងចែកប្រភេទ និង ដំណាក់កាលនៃជម្ងឺមហារីកខួរឆ្អឹង

ជាធម្មតាការបែងចែកប្រភេទ អាចចែកជា៥ប្រភេទ ៖ (1) ប្រភេទឯករាជ្យ (2)ប្រភេទកំណើតច្រើន (3)ប្រភេទរីកសាយភាយ (4)ប្រភេទក្រៅខួរឆ្អឹង (5)ប្រភេទជម្ងឺឈាមស។

ស៊េរីដំណាក់កាល ISS

វិធីព្យាបាលជម្ងឺមហារីកខួរឆ្អឹង

អ្នកជម្ងឺមហារីកខួរឆ្អឹងដែលមានភាពមិននឹងនរមិនបាច់ព្យាបាលឡើយ គ្រាន់តែត្រូវការទៅពិនិត្យនៅមន្ទីរពេទ្យអោយបានទៀងទាត់ជាការស្រេច។ ប្រតេអ៊ីន M នៅក្នុងឈាម ឬ ទឹកនោមមានការកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់ ឬ អ្នកកើតមានអាការៈក្នុងផ្នែកវេជ្ជសាស្រ្តខ្លះ ត្រូវការព្យាបាល។ អ្នកជម្ងឺដែលមានអាយុតូចជាងអាយុ៧០ឆ្នាំ ប្រសិនបើមានលទ្ធភាពគួរធ្វើការព្យាបាលដោយបណ្តុះកោសិកាបង្កើតឈាម។

ការព្យាបាលរួមផ្សំគ្នាដោយវិទ្យាពេទ្យចិន និង អឺរ៉ុប៖ ការព្យាបាលរួមផ្សំគ្នាដោយវិទ្យាពេទ្យចិន និង អឺរ៉ុបជាជម្រើសទី១នៃការព្យាបាលជម្ងឺនេះ។ ក្នុងកំឡុងពេលព្យាបាលតាមបែបគីមីសាស្រ្តប្រសិនបើរួមបញ្ចូលការព្យាបាលតាមវិទ្យាពេទ្យចិនអាចបង្កើនប្រសិទ្ធភាពព្យាបាល កាត់បន្ថយការប៉ះពាល់ មុខងារខួរក្បាលបង្កើតឈាមជាសះស្បើយ បង្កើតថាមពលប្រព័ន្ធការពារសារពាង្គកាយ។ ក្នុងរយៈពេលនេះប្រតិកម្មនៃថ្នាំចិនបានវាយប្រហារទៅលើកោសិកាមហារីកឥតឈប់ឈរ កំចាត់ចោលកំទេចកោសិកាមហារីកខួរឆ្អឹងដែលនៅសល់ មិនអោយដុំសាច់ដែលសា្លប់នៅឱកាសរស់ឡើងវិញឡើយ។ នៅពេលព្យាបាលតាមបែបគីមីសាស្រ្ត អ្នកជម្ងឺក្រពះពោះវៀនមានអាការៈប្រតិកម្មខ្លាំង មិនងាយលេបថ្នាំចិនឡើយ។ មន្ទីរពេទ្យក្វាងចូវទំនើបផ្នែកមហារីកប្រើប្រាស់របៀបចាក់បញ្ចូលជាតិថ្នាំតាមម្ជុលក្នុងការព្យាបាលតែម្តង។

1. ការព្យាបាលតាមបែបគីមីសាស្រ្ត ៖ ជាការព្យាបាលទូទៅក្នុងការព្យាបាលជម្ងឺមហារីកខួរឆ្អឹង

2. ការព្យាបាលតាមវិទ្យុសកម្ម ៖ ប្រើប្រាស់តិច ស័ក្តិសមនឹងអ្នកជម្ងឺព្យាបាលនៅតាមផ្នែកនៃមហារីកខួរឆ្អឹង ឈឺឆ្អឹងនៅតាមផ្នែកខ្លះ និង មានអាការៈសំពាធលើខួរឆ្អឹងកងខ្នង។

3. ការព្យាបាលតាមការបណ្តុះកោសិកាបង្កើតឈាម ៖ ការបណ្តុះកោសិកាបង្កើតនៅក្នុងសារពាង្គកាយផ្ទាល់ និង ការបណ្តុះកោសិកាស៊ែនបង្កើតឈាមទ្វេរសារពាង្គកាយ សុទ្ធតែអាចប្រើក្នុងការព្យាបាលជម្ងឺមហារីកខួរឆ្អឹង។

វិធីថែទាំសារពាង្គកាយនៅតាមផ្ទះនៃជម្ងឺមហារីកខួរឆ្អឹង

1. សំរាក ៖ អាចមានសកម្មភាពសមល្មម តែកុំខ្លាំងក្លាពេក ការពារដួលរបួស ឬ បុករបួស។

2. ដើម្បីការពារការពុកឆ្អឹងមកពីជម្ងឺ គួរអោយអ្នកជម្ងឺសំរាកគ្រែដែលមានក្តាររឹង ហាមប្រើគ្រែមានភាពយឺត។

3. តំថែទាំក្នុងរបបអាហារ ៖ គួរទទួលទានអាហារមានកម្តៅខ្ពស់ ប្រូតេអ៊ីនខ្ពស់ រួមមានសារជាតិវីតាមីន ងាយរំលាយ។ អ្នកជម្ងឺដែលមានមុខងារតម្រងនោមមិនពេញលេញ គួរកុំសូវទទួលទានអាហារមានសារជាតិសូល្យូយ ប្រូតេអ៊ីន ឬ ផលិតផលម្សៅ ដើម្បីសម្រាល់បន្ទុករបស់តម្រងនោម។ ប្រសិនបើខណៈនោះមានជម្ងឺឈាមអាស៊ីតក្នុងទឹកនោមខ្ពស់ និង ឈាមមានកាល់ស្យូមខ្ពស់ គួរលើកទឹកចិត្តអ្នកជម្ងឺអោយផឹកទឹកបានច្រើន ត្រូវផឹកទឹកលើសពី2000mlជារៀងរាល់ថ្ងៃ ដើម្បីការពារជម្ងឺឈាមអាស៊ីតក្នុងទឹកនោមខ្ពស់ និង ឈាមមានកាល់ស្យូមខ្ពស់។

4. ចំពោះអ្នកជម្ងឹវ័យចំនាស់ដែលពិបាកក្នុងការបញ្ចេញសកម្មភាពខ្លួនប្រាណ គួរជួយត្រលប់ខ្លួនទៅមកអោយគាត់ជាប្រចាំ ត្រូវប្រើកំលាំងស្រាល ដើម្បីការពារធ្វើអោយពុកឆ្អឹង។ ស្បែកដែលរងសំពាធគួរមានការម៉ាស្សាដោយក្រនាត់ជ្រលក់ទឹកក្តៅឬ ម៉ាស្សាដោយចាក់ម្ជុល លាបថ្នាំ-ល-។ គ្រែត្រូវរក្សាភាពស្ងួត និង សណ្តាប់ធ្នាប់ល្អ ជៀសវាងការកើតកន្ទួលរមាស់។

5. ថែរក្សាមាត់ធ្មេញ ៖ អ្នកជម្ងឺដែលមុខងារតម្រងនោមត្រូវបំផ្លាញ ព្រោះថាកំនរអាហាររលាយហើយច្រើន សំរាមទាំងនោះខ្លះហូរចូលផ្លូវអាហារធ្វើអោយស្អុយមាត់ ប៉ះពាល់ដល់ចំណង់អាហាររបស់អ្នកជម្ងឺ គួរតែធ្វើតំថែទាំមាត់ធ្មេញអោយបានល្អដើម្បីការពារមេរោគផ្សេងៗ និង បាតេរីធ្វើអោយកា្លយ។

6. តំថែទាំសុខភាពផ្លូវចិត្ត ៖ ដឹកនាំអ្នកជម្ងឺអោយនិយាយពីការព្រួយបារម្ភរបស់ខ្លួន ផ្តល់នូវក្តីស្រលាញ់ និង ថែទាំទៅដល់អ្នកជម្ងឺ ប្រឹងអស់ពីលទ្ធភាពទៅសម្រួលសំពាធអារម្មណ៏របស់ខ្លួន ជួយអ្នកជម្ងឺប្រឈមមុខនឹងការពិត ជៀសចេញពីការភ័យខ្លាច ធ្វើអោយសតិអារម្មណ៍ស្ងប់។

តើអាចទទួលបានការគាំទ្រអ្វីខ្លះ?

តាមរយៈនៃការអនុវត្តជាក់ស្ដែងបានបង្ហាញថា ៖ ការសហការគ្នារវាងវេជ្ជបណ្ឌិតផ្នែកខាងមហារីក វេជ្ជបណ្ឌិតផ្នែកខាងពេទ្យចិនបុរាណ វេជ្ជបណ្ឌិតផ្នែកខាងថតកាំរស្មី វេជ្ជបណ្ឌិតផ្នែកខាងសន្ដំនិងគិលាននុបដ្ធាយិការ។ល។ បង្កើតបានជាក្រុមមួយក្នុងការធ្វើរោគវិនិច្ឆយ័និងធ្វើការព្យាបាលដើម្បីស្វែងរកនូវវិធីព្យាបាលមួយដែលសមស្របទៅនឹងស្ថានភាពអ្នកជំងឺនិងស្ថានភាពសេដ្ធកិច្ចរបស់អ្នកជំងឺ ដើម្បីឈានទៅសំរេចគោលដៅធ្វើអោយស្ថានភាពអ្នកជំងឺមានភាពប្រសើរឡើងក្រោយពីការព្យាបាល។

មន្ទីរពេទ្យក្វាងចូវទំនើបផ្នែកមហារីកបានបង្កើតជាក្រុមសំរាប់ធ្វើការព្យាបាលមួយដែលមានការចូលរួមពីផ្នែកផ្សេងៗជាច្រើនសំរាប់ធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ និង ធ្វើការព្យាបាល តាមរយៈនេះយើងអាចលើកកំពស់ប្រសិទ្ធិភាពនៃការព្យាបាល មួយផ្នែកទៀតយើងនឹងផ្ដល់សេវាដ៏ល្អជាទីគាប់ចិត្តដល់អ្នកជំងឺ អញ្ចឹងវានឹងមិនបន្ថែមបន្ទុកដល់អ្នកជំងឺ។ ចំនែកឯការទំនាក់ទំនងព័ត៌មានរវាងអ្នកជំងឺ និងវេជ្ជបណ្ឌិតគឺអាចធ្វើឡើងតាមរយៈទូរស័ព្ទ ការជួបមុខដោយផ្ទាល់ អ៊ីម៉ែល(Email) អនឡាញ(Online) ដើម្បីជួយពួកគាត់ក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺមហារីក។ សំរាប់អ្នកជំងឺយើងមានក្រុមតូចមួយផ្ទាល់សំរាប់ធ្វើការព្យាបាលដែលមានស

មាសភាពដូចជា ៖ វេជ្ជបណ្ឌិត គិលានុបដ្ឋាយិកា អ្នកជំនាញផ្នែកអាហារូបត្ថម្ភ អ្នកបកប្រែ។ល។ ដើម្បីបំពេញតំរូវការដល់អ្នកជំងឺគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈដែលមកពីបណ្ដាប្រទេសផ្សេងៗគ្នា។ អញ្ចឹងហើយធ្វើអោយអ្នកជំងឺស្ថិតនៅក្នុងបរិស្ថានមួយដែលអាចធ្វើការទំនាក់ទំនងជាមួយមនុស្សនៅជុំវិញខ្លួនបានយ៉ាងរលូន និងធ្វើការសហការបានយ៉ាងល្អប្រសើរក្នុងការព្យាបាល។