ជំងឺមហារីកសួតគឺជាជំងឺមហារីកប្រភេទកាចមួយដែលគេឧស្សាហ៍ឃើញកើតមាននៅលើសួត ភាគច្រើននៃរឹសគល់ជំងឺមហារីកសួតកើតឡើងពីភ្នាសកោសិកានៃទងសួត(Bronchial epithelial Cells) តាមរយៈនេះវាក៏ត្រូវបានគេប្រសិទ្ធិនាមឈ្មោះមួយផ្សេងទៀតគឺ “ជំងឺមហារីកទងសួត”(Bronchogenic Carcinoma)។អាការៈនៃជំងឺមហារីកសួតដំណាត់កាលដំបូងគឺវាមិនស្ដែងចេញច្បាស់ទេ ដែលជារឿយៗវាមិនត្រូវបានគេយកចិត្តទុកដាក់ទេ ហេតុដូច្នេះហើយទើបធ្វើអោយការព្យាបាលត្រូវបានខកខាន និងមានភាពយឺតយ៉ាវ។
1.ក្អក ៖ គឺជាអាការៈដែលតែងតែកើតឡើងជាញឹកញយនៃជំងឺមហារីកសួតដំណាត់កាលដំបូង ប្រហែលជា2/3នៃអ្នកជំងឺមហារីសួតមានអាការៈនេះ។ការក្អកនេះមានសភាពស្រាលឬធ្ងន់មិនកំនត់ មានភាពញឹកញយឬក្អកយប់ក៏មានដែរ។
2.ក្អួតឈាម៖នេះគឺជាអាការៈមួយក្នុងចំនោមអាការៈនានានៃជំងឺមហារីកសួតដំណាក់កាលដំបូង វាស្ដែងចេញច្បាស់ចំពោះអ្នកជក់បារី ដែលវាមានលក្ខណៈមានឈាមនៅក្នុងស្លេស
និងមានអ្នកជំងឺមួយចំនួនទៀតមានលេចចេញនូវអាការៈរលាកសួតជាញឹកញយ។
3.ឈឺដើមទ្រូង ៖ប្រហែលជា30%នៃអ្នកជំងឺមហារីកសួតលេចចេញនូវអាការៈនេះប្រសិនបើដុំមហារីកកើតនៅក្បែរស្រោមសួត នោះវាបណ្ដាលអោយមានការឈឺដើមទ្រូង ឈឺក្នុងពេលដកដង្ហើម ការឈឺចាប់រឹតតែខ្លាំងប្រសិនបើក្អក។ ប្រសិនបើកោសិកាមហារីកធ្វើការលុកលុយនូវស្រោមសួតនោះវានឹងធ្វើអោយការឈឺចាប់មានសភាពធ្ងន់ធ្ងរ។
4.ក្ដៅខ្លួន៖ក្ដៅស្ទីងៗគឺជាអាការៈមួយក្នុងចំនោមអាការៈនានានៃជំងឺមហារីកសួតដំណាក់កាលដំបូង មូលហេតុរបស់វាភាគច្រើនបណ្ដាលមកពីការស្ទះនៃទងសួតដែលបណ្ដាលមកពីដុំមហារីក រួចបង្កទៅជារលាក ចំនែកឯការប្រើប្រាស់នូវពពួកថ្នាំអង់ទីប៊ីយ៉ូទីកធ្វើការព្យា
បាល ពុំទទួលបានលទ្ធផលល្អប្រសើរទេ និងងាយរើឡើងវិញ ហើយកំដៅខ្លួនប្រាណជាទូទៅគឺក្រោម38ដឺក្រេ។
5.ថប់ដើមទ្រូង ពិបាកដកដង្ហើម ៖ ថប់ដើមទ្រូង ពិបាកដកដង្ហើមគឺជាអាការៈមួយរបស់ជំងឺមហារីកសួតក្នុងដំណាក់កាលដំបូងដែលគេឧស្សាហ៍ជួបជាញឹកញយ។ក្រៅពីពីការស្ទះនៃទងសួតដែលបណ្ដាលមកពីដុំមហារីកដែលបង្កទៅជាថប់ដើមទ្រូង ពិបាកដកដង្ហើម ជាទូទៅអាការៈនេះតែងតែស្ដែងចេញនៅក្នុងជំងឺមហារីកសួតដំណាក់កាលចុងក្រោយជាពិសេសគឺបណ្ដាលមកពីការមានទឹកដក់នៅក្នុងស្រោមសួត។
6.ចុងម្រាមដៃឬជើងរីកធំ៖គឺរីកធំចាប់ពីសន្លាក់ទីមួយនៃចុងម្រាមនិមួយៗ ក្រចករាងកោងប៉ោងឡើង ជារឿយៗវាតែងតែមានការឈឺចាប់។ប្រសិនបើឃើញមានថាសន្លាក់នៃចុងម្រាមរីកធំឥតមូលហេតុ និងមានរូបរាងកោងខុសប្រក្រតី ចូរប្រុងប្រយ័ត្នថាតើវាបណ្ដាលមកពីជំងឺមហារីកសួតធ្វើការរុករានទន្ទ្រានឬក៏បណ្ដាលមកពីអ្វីផ្សេង។
7.រលាកសន្លាក់ ៖ អាចមានអាការៈរលាកសន្លាក់កែងដៃ សន្លាក់ជង្គង់ សន្លាក់កដៃ សន្លាក់កែងជើង សន្លាក់ម្រាមដៃ ដែលការរលាកសន្លាក់ទាំងនោះមានសភាពឈឺចាប់ក្ដៅរោល
និង បង្អាក់ដល់ចលនារបស់អវៈយវៈផងដែរ។ អ្នកឯកទេសផ្នែកជំងឺមហារីកសួតនៃមន្ទីរពេទ្យក្វាងចូវទំនើបផ្នែកមហារីកបានក្រើនរំលឹកថា៖ប្រសិនបើរកឃើញមាននូវអាការៈដែលស្រដៀងទៅនឹងជំងឺមហារីកសួត ចូរទៅធ្វើការពិនិត្យនិងព្យាបាលអោយបានទាន់ពេលវេលានៅមន្ទីរពេទ្យដែលមានស្ដង់ដារ។
