ព្រឹត្តិការណ៍ពិតសំខាន់ៗ
១. នៅបណ្តាប្រទេសជាច្រើន វិទ្យុសកម្មរ៉ាដុងគឺជាកត្តាចំបងទី២បណ្តាលអោយកើតមានជម្ងឺមហារីក។
២. យោងតាមការវិភាគកម្រិតក្នុងប្រទេសមួយ ជម្ងឺមហារីកសួត៣%ទៅ១៤%គឺបណ្តាលមកពីវិទ្យុសកម្មរ៉ាដុង។
៣. វិទ្យុសកម្មរ៉ាដុងអាចធ្វើអោយអ្នកជក់បារីកើតមហារីកសួត ម្យ៉ាងទៀតគឺកត្តាសំខាន់បណ្តាលអោយអ្នកមិនជក់បារីក៍កើតមហារីកសួត។
៤. ជម្ងឺមហារីកសួតសំខាន់បណ្តាលមកពីវិទ្យុសកម្មរ៉ាដុងក្នុងកម្រិតកំហាប់មធ្យមទាប មិនមែនកម្រិតកំហាប់ខ្ពស់ឡើយ ពីព្រោះមានមនុស្សជាច្រើនបានប៉ះជាមួយវិទ្យុសកម្មនេះក្នុងបន្ទប់មានកម្រិតមធ្យមទាប។
៥. វិទ្យុសកម្មរ៉ាដុងក្នុងផ្ទះកាន់តែទាប ហានិភ័យកាន់តែទាប។
វិទ្យុសកម្មរ៉ាដុងគឺជាអ្វី?
វិទ្យុសកម្មរ៉ាដុងគឺជាឧស្ម័នលក្ខណៈវិទ្យុសកម្មមិនកម្រើកដែលកើតឡើងដោយធម្មជាតិ គ្មានពណ៌ គ្មានក្លិន គ្មានជាតិ។ វាកើតឡើងនៅចន្លោះផ្ទាំងសិលានិងដីដែលមានអ៊ុយរ៉ានីញ៉ូមពុកផុយដោយកាំរស្មីវិទ្យុសកម្ម។ ហើយក៏អាចរកឃើញក្នុងទឹកដែរ។
វិទ្យុសកម្មរ៉ាដុងងាយស្រួលនិងបញ្ចេញពីក្រោមដីទៅក្នុងខ្យល់អាកាសហើយបំបែកតាមអនុភាគដែលជាធាតុពុកផុយមានវដ្តជីវិតខ្លី។ ពេលពុកផុយវាបញ្ចេញអនុភាគវិទ្យុសកម្មអាល់ហ្វា អនុភាគនេះអាចភ្ជាប់ជាមួយធាតុរសាត់ ធូលីនិងអនុភាគផ្សេងៗ។ ពេលយើងដកដង្ហើម អនុភាគរ៉ាដុងអាចផ្ទុកគរលើកោសិកានៅស្រទាប់ផ្លូវដង្ហើម ឯអនុភាគអាល់ហ្វាអាចបំផ្លាញឌីអិនអេនិងអាចបណ្តាលអោយមានជម្ងឺមហារីកសួត។
វិទ្យុសកម្មរ៉ាដុងនៅក្នុងផ្ទះ
បើនិយាយចំពោះមនុស្សភាគច្រើន វិទ្យុសកម្មរ៉ាដុងដែលប៉ះពាល់មួយចំនួនធំមកពីក្នុងផ្ទះ។ កំហាប់វិទ្យុសកម្មរ៉ាដុងនៅក្នុងផ្ទះបណ្តាលមកពី ៖
១.បរិមាណអ៊ុយរ៉ានីញ៉ូមដែលមានក្នុងផ្ទាំងសិលានិងដីនៃបាតគ្រឹះ
២.វិធីបណ្តាញដែលអាចធ្វើអោយវិទ្យុសកម្មរ៉ាដុងចូលមកដល់ក្នុងផ្ទះ
៣.ល្បឿននៃការផ្លាស់ប្តូរខ្យល់អាកាសចេញចូលក្នុងផ្ទះ នេះទាក់ទងនិងរចនាសម្ព័ន្ធផ្ទះ ទម្លាប់ខ្យល់អាកាសចេញចូលរបស់អ្នករស់នៅនិងកម្រិតបិទជិតនៃបង្អួច។
វិទ្យុសកម្មរ៉ាដុងអាចចូលក្នុងផ្ទះតាមវិធី៖
១.ចន្លោះប្រហោងចំនុចភ្ជាប់រវាងកំរាលស៊ីម៉ង់ត៍និងជញ្ជាំង
២.ប្រហោងលើកម្រាលដី/ឥដ្ឋ
៣.រន្ធតូចៗនៅលើជញ្ជាំងឥដ្ឋប្រហោង
៤.ក្រលុកទឹកស្អុយនិងបណ្តាញលូ
៥.វិទ្យុសកម្មរ៉ាដុងជាទូទៅមានកម្រិតខ្ពស់នៅបន្ទប់ក្រោមដី ឃ្លាំងស្តុកក្រោមដីនិងរចនាសម្ព័ន្ធផ្សេងទៀតដែលប៉ះពាល់នឹងដី។
កាត់បន្ថយវិទ្យុសកម្មរ៉ាដុងក្នុងផ្ទះ
យើងអាចកាត់បន្ថយវិទ្យុសកម្មរ៉ាដុងក្នុងផ្ទះតាមរយៈវិធីខាងក្រោម ៖
១.កែលំអខ្យល់អាកាសចេញចូលក្នុងផ្ទះ
២.ជៀសវាងវិទ្យុសកម្មរ៉ាដុងចេញពីបន្ទប់ក្រោមដីចូលក្នុងបន្ទប់រស់នៅ
៣.ពង្រឹងខ្យល់អាកាសចេញចូលក្នុងបន្ទប់ខាងក្រោម
៤.តំលើងប្រព័ន្ធស្តុកវិទ្យុសកម្មរ៉ាដុងក្នុងបន្ទប់ក្រោមដី
៥.លើកម្រាលឥដ្ឋនិងជញ្ជាំងត្រូវបិតអោយជិត
៦.តំលើងប្រព័ន្ធខ្យល់អាកាសចេញចូលអោយបានត្រឹមត្រូវ។
ពេលសាងសង់ផ្ទះថ្មី ជាពិសេសក្នុងតំបន់ដែលផ្ទុកបរិមាណវិទ្យុសកម្មរ៉ាដុងកម្រិតខ្ពស់ គួរពិចារណាបញ្ហាសុវត្ថិភាពវិទ្យុសកម្មនេះ។ នៅអ៊ឺរ៉ុបនិងអាមេរិក សំណង់អាគាថ្មីរួមមានវិធានការណ៍ការពារគឺជាបទដ្ឋានទូទៅ ម្យ៉ាងទៀតនៅប្រទេសមួយចំនួនបានកំណត់ជាកម្មវិធីចាប់បង្ខំជាធរមាន។ ប្រព័ន្ធបន្ធូរសម្រួលអកម្មបានបង្ហាញថាអាចធ្វើអោយកម្រិតវិទ្យុសកម្មរ៉ាដុងក្នុងផ្ទះចុះថយរហូតដល់៥០%។ បើបន្ថែមផ្លិតកង្ហាររ៉ាដុង អាចកាត់បន្ថយរ៉ាដុងបានមួយកម្រិតថែមទៀត។