ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យរកជំងឺមហារីកសួតគឺជាគន្លឹះក្នុងការស្វែងរកជំងឺមហារីកសួតដំណាក់កាលដំបូងនិងធ្វើការព្យាបាលវាអោយបានទាន់ពេលវេលា។អាការៈនៃជំងឺមហារីកសួតដំណាក់កាលដំបូងមានភាពស្រដៀងទៅនឹងជំងឺមួយចំនួន ដែលជាកត្តាមួយបណ្ដាលអោយអ្នកជំងឺមានភាពយឺតយ៉ាវក្នុងការព្យាបាល ហើយភាគច្រើននៃអ្នកជំងឺមហារីកសួតនៅពេលដែលគាត់ត្រូវបានគេធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យច្បាស់លាស់ថាគាត់ពិតជាកើតជំងឺមហារីកសួតមែននោះ ជំងឺនេះគឺវាវិវត្តន៍ដល់ដំណាក់កាលចុងក្រោយហើយ ដែលវាមិនអំណោយផលក្នុងការធ្វើការព្យាបាលនោះទេ។ដូច្នេះការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យរកជំងឺមហារីកសួតគឺវាមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់។
1. ការថតស្គេន ៖ ការថតស្គេនអាចរកឃើញពីទីតាំងរបស់ជំងឺ និងតាមរយៈលក្ខណៈពិសេសមួយចំនួននៃជំងឺអាចធ្វើការក្រើនរំលឹកពីលទ្ធភាពនៃការកើតជំងឺមហារីកសួត
ហើយការថតស្គេននេះផងដែរក៏ជាភស្ដុតាងមួយដ៏សំខាន់ក្នុងការធ្វើការបែងចែកដំណាក់កាលនៃជំងឺមហារីកសួត។
2.កាំរស្មីអ៊ិច(X) ៖ គឺជាវិធីមួយដ៏សំខាន់ក្នុងការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យរកជំងឺមហារីកសួត។ជំងឺមហារីកសួតដែលមានឈ្មោះថា(Central Type Of Lung Cancer)វាមិនបង្ហាញចេញនូវអ្វីខុសប្រក្រតីនៅលើហ្វីលនៃកាំរស្មីអ៊ិចទេក្នុងដំណាក់កាលដំបូង។ នៅពេលដែលដុំមហារីកធ្វើការរុករានដល់ទងសួត នឹងធ្វើអោយទងសួតស្ទះ ពេលនោះវានឹងលេចចេញនូវអាការៈរលាកសួត(Obstructive Pneumonia)ឬសួតមិនអាចស្ពោតឡើងបាន(Atelectasis)។ប្រសិនបើកោសិកាមហារីកធ្វើការលុកលុយទៅដល់ជាលិកាដែលស្ថិតនៅជុំវិញសួត កូនកណ្តុរនៅទីតាំងដែលមានឈ្មោះមីឌៀស្ទីនឹម(Mediastinum) នោះគេនឹងឃើញមានដុំសាច់នៅទីតាំងសួតដែលមានឈ្មោះថាហ៊ីលឹម(Hilum)នៅក្នុងហ្វីលនៃកាំរស្មីអ៊ិច ឬស្រមោលរបស់ទីតាំងដែលមានឈ្មោះមីឌៀស្ទីនឹម(Mediastinum)នៅលើហ្វីលនៃកាំរស្មីអ៊ិចមានការរីកធំ។
នៅលើហ្វីលនៃកាំរស្មីអ៊ិចគេអាចមើលឃើញនូវស្រមោលនៃដុំសាច់ដុះចូលទៅក្នុងបំពង់នៃទងសួត ជញ្ជាំងនៃទងសួតផតចុះឡើងមិនស្មើ មានកំរាស់ក្រាស់ ឬបំពង់នៃទងសួតរួមតូចស្ទះ។ល។ចំពោះជំងឺមហារីកសួតប្រភេទPeripheral Lung Cancer រូបរាង្គរបស់វាបង្ហាញនៅលើហ្វីលនៃកាំរស្មីអ៊ិចគឺមានស្រមោលដុំសាច់តូចៗស្ថិតនៅពាសពេញផ្ទៃនៃសួត។ចំពោះជំងឺមហារីកសួតប្រភេទBronchioloalveolar Cell Carcinomaរូបរាង្គរបស់វាបង្ហាញនៅលើហ្វីលនៃកាំរស្មីអ៊ិចគឺស្រដៀងទៅនឹងជំងឺរលាកសួត។
3. ការស្គេនCT ៖ វាច្បាស់ជាងការថតកាំរស្មីអ៊ិច វាអាចបង្ហាញពីរចនាសំព័ន្ធនៃទីតាំងជំងឺបានយ៉ាងច្បាស់ និងអាចបង្ហាញពីទីតាំងដែលកាំរស្មីអ៊ិចមិនអាចថតឃើញបាន(ដូចជា៖ផ្នែកកំពូលនៃសួត ផ្នែកខាងក្រោយនៃបេះដូង។ល។ )។
4. ការថតMRI ៖ វិធីនេះងាយស្រួលក្នុងការញែកអោយដាច់ពីគ្នានូវMediastinum សរសៃឈាមសួតពីដុំមហារីកនិងកូនកណ្ដុរ ម្យ៉ាងទៀតវាអាចកំនត់បានយ៉ាងច្បាស់ពីបរិវេណរបស់ដុំមហារីកនិងសរសៃឈាមដែលមានជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយដុំនេះ។
5. PETស្គេន ៖ វាមានលក្ខណៈពិសេសត្រង់ថា វាអាចបង្ហាញពីបំរ៉ែបំរួលនូវការធ្វើមេតាបូលីសរបស់ដុំមហារីក។ប៉ុន្ដែការប្រើប្រាស់PETសំរាប់ធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺមហារីកសួត
ចំពោះទីតាំងដែលដុំមហារីកធ្វើមេតាបូលីសមានកំរិតទាប ជាពិសេសវាជានិច្ចកាលតែងតែលេចចេញនូវលទ្ធផលអវិជ្ជមានចំពោះជំងឺមហារីកកោសិកាថង់សួត និង ជារឿយៗតែងតែលេចចេញនូវលទ្ធផលវិជ្ជមានចំពោះជំងឺរលាកសួត របេងសួត។ល។
6. ការច្រឹបយកសាច់ទៅធ្វើកុសល្យវិច្ច័យ ៖ ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺមហារីកសួតផ្ដោតសំខាន់ទៅលើការពិនិត្យជាលិកា កោសិកានៃដុំមហារីក។មានវិធីសាស្រ្ដជាច្រើនដែលគេប្រើប្រាស់នៅក្នុងវិស័យសុខាភិបាលសំរាប់ជំនួយក្នុងការច្រឹបយកសាច់របស់ដុំមហារីកសួតទៅធ្វើកុសល្យវិច្ច័យ។កោសិកាសំរាប់ធ្វើកុសល្យវិច្ច័យទាំងនោះយើងអាចបានវាតាមរយៈស្លេស ទឹកនៅក្នុងប្រអប់ទ្រូង ឧបករណ៍ហ្វាយប្រូស្កុប និងការច្រឹបឬការបូមតាមរយៈម្ជុល។
