អី្វទៅជាជំងឺទឹកនោមផ្អែម?
ជំងឺទឹកនោមផ្អែមជាជំងឺមួយស៊េរីដែលមានឈ្មោះពេញជា រោគសញ្ញាជ្រួលច្របល់នៃការដុតរលាយអាហារ វាធ្វើអោយបរិមាណសារធាតុអាំងសូលីន(Insulin)នៅក្នុងសារពាង្គកាយធា្លក់ចុះ ឬ បម្រើបម្រាស់អាំងសូលីនមិនគ្រប់គ្រាន់ នាំអោយកើតជាជំងឺទឹកនោមផ្អែម។ និយាយអោយងាយយល់ គឺថាជាតិស្ករនៅក្នុងឈាមឡើងខ្ពស់ ប៉ុនែ្តឈាមមិនអាចប្រើប្រាស់ជាតិស្ករទាំងនោះបានត្រឹមត្រូវ។ ជំងឺទឹកនោមផ្អែមជាជំងឺដ៏ទូទៅមួយប្រភេទ ក៏ជាលក្ខណៈជ្រួលច្របល់នៃការដុតរលាយអាហារដែលគេច្រើនជួបប្រទះជាងគេនៅលើពិភពលោក។ មនុស្សវ័យកណា្តលចាប់40ឆ្នាំឡើងទៅមានអត្រាកើតជំងឺខ្ពស់។ នៅប្រទេសមួយចំនួនក្នុងតំបន់អាស៊ីអត្រាកើតជំងឺខ្ពស់មាន10% មានន័យថាក្នុងចំនោមមនុស្ស10នាក់មាន1នាក់ជាអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម។ អោយតែកើតនូវជំងឺទឹកនោមផ្អែមនេះ នឹងកាត់បន្ថយអាយុជាង10ឆ្នាំ។ អាការៈដែលបង្ហាញថានឹងអាចកើតជំងឺនេះមានពាសពេញសារពាង្គកាយ។ជំងឺទឹកនោមផ្អែមបែងចែកជា ជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទ1 ជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទ2 ជំងឺទឹកនោមផ្អែមស្ត្រីមានគភ៌ និង ជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទពិសេសៗជាច្រើនទៀត។ ក្នុងចំនោមអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមទាំងអស់ អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទ2 មានអត្រា95%។
មូលហេតុបណ្តាលអោយកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែម
ជាការពិតណាស់ ជំងឺទឹកនោមផ្អែមជាជំងឺមួយប្រភេទដែលមកពីកំរិតការរស់នៅកើនឡើង របៀបរស់នៅមានការប្រែប្រួល ក៏បង្កឡើងជាសហនិមិត្តហេតុនៃការដុតរំលាយអាហារក្នុងរាង្គកាយ។ ប៉ុន្មានឆ្នាំមកនេះ ចំនួនអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមកើនឡើងយ៉ាងរហ័សជាទីបំផុត បើសួររកមូលហេតុគឺមានកត្តាបង្កជំងឺសំខាន់5ដូចខាងក្រោម ៖
1. កត្តាតំណពូជ
ជំងឺទឹកនោមផ្អែមជាជំងឺមួយប្រភេទដែលអាចកើតពីតំណពូជ ឪពុកម្តាយសុទ្ធតែជាអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម នោះកូនរបស់គាត់ទាំងអស់សុទ្ធតែមានអត្រាកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែមខ្ពស់ជាងអ្នកដទៃ50%។
2. ធាត់ហួសហេតុ
ព្រោះតែមនុស្សធាត់ត្រូវការសារធាតុអាំងសូលីន(Insulin)កាន់តែច្រើនទៅស្រូបយកស្ករពីកោសិកា តែជាមួយគ្នានោះមុខងារអាំងសូលីនរបស់មនុស្សធាត់ទៅបំបែកអាហារមានលក្ខណៈខ្សោយ។
3. កត្តាការរស់នៅ
កត្តារស់នៅក៏អាចបណ្តាលអោយកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែមដែរ។ ការបណ្តោយខ្លួន និង ការរួមភេទច្រើនហូសហេតុអាចធ្វើអោយសមត្ថភាពសារពាង្គកាយខូចខាត ហើយការបរិភោគស្រាច្រើនហួសធ្វើអោយខូចថ្លើម ប្រមាត់ ការនឿយហត់ហួសហេតុ និង ការរំជួលអារម្មណ៏ហួសហេតុសុទ្ធតែធ្វើអោយសារធាតុអាំងសូលីន(Insulin)ខូចខាតនាំអោយកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែម។
4. កតា្តផ្ទាល់ខ្លូន
កតា្តផ្ទាល់ខ្លូនដែលនាំអោយកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែម ដូចជាអ្នកជំងឹនៅពេលវ័យកេ្មងធ្វើការនឿយហត់ហួសកំលាំងជាហេតុអោយខូចខាតសមត្ថភាពសារពាង្គកាយ ឬ ខ្វះខាតនៅពេលមុន ហើយមិនប្រក្រតីជាក្រោយ ប៉ះពាល់ដល់បេះដូង តំរងនោម ថ្លើម និង មុខងារសរសៃឈាមដែលនាំឲ្យមុខងារអាំងសូលីនខ្សោយចុះ សារធាតុអាំងសូលីនមិនគ្រប់គ្រាប់ ជាហេតុបណ្តាលអោយកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែម។
5. កត្តាមានផ្ទៃពោះ
ស្រ្តីក្នុងកំឡុងពេលមានផ្ទៃពោះពីអាទិត្យទី24 ដល់ 28 តែមានស្ថានភាពជាតិស្ករឡើងខ្ពស់ អាចធ្វើអោយកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែម។
អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមមានអាការៈអ្វីខ្លះ?
1.បរិភោគអាហារច្រើន ៖ អ្នកជំងឺតែងមានអារម្មណ៍ឃ្លាន បរិមាណអាហារកើនឡើង តែនៅតែឃ្លានដដែល។
2.បត់ជើងតូចច្រើន ៖ បរិមាណទឹកនោមកើនឡើង ចំនួនការបន្ទោរបង់កើនឡើង 1ទៅ2ម៉ោងអាចបន្ទោរបង់មួយដង។ បរិមាណជាតិស្ករកើនខ្ពស់ ចំនួនបន្ទោរបង់កាន់តែច្រើន បរិមាណទឹកនោមកើនច្រើនផងដែរ។
3.បរិភោគទឹកច្រើន ៖ ដោយសារតែការបន្ទោរបង់ច្រើនបាត់បង់សារជាតិទឹកក៏ច្រើនដែរ ដូចនេះការបរិភោគទឹក និង បន្ទោរបង់ច្រើនដូចគ្នា ដើម្បីបំពេញជាតិទឹក។
4.ស្រកទំងន់ ៖ ទំងន់របស់អ្នកជំងឺស្រកចុះ រូបរាងស្គម អ្នកមានលក្ខណៈធ្ងន់ធ្ងរអាចស្រកលើសពី5គីឡូ នាំអោយនឿយហត់អស់កំលាំង សា្មរតីមិនល្អ។
5.កែវភ្នែកអស់កំលាំង ព្រឹលភ្នែក ៖ ភ្នែកងាយនឹងអស់កំលាំង កំរិតនៃរួបភាពដែលមើលឃើញធ្លាក់ចុះ នៅពេលក្រោកឈរអាចឃើញតែផ្ទាំងខ្មៅ ត្របកភ្នែកធា្លក់ចុះ មើលទៅវត្ថុមានលក្ខណៈព្រឹលៗ កែវភ្នែកស្រាប់តែមីញ៉ូបឆ្ងាយកា្លយជាមីញ៉ូបជិត ឬ សា្ថនភាពព្រឹលភ្នែកដែលមិនធ្លាប់កើតមានពីមុន។
6.ស្ពឹក ញ័រដៃជើង ៖ អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមស្ពឹកដៃជើងយ៉ាងខ្លាំង ញ័រដៃញ័រជើង ចលនាម្រាមដៃមិនរហ័សរហួន និង មានអារម្មណ៏ឈឺចាប់មួយដងៗ។
តើមានវិធីណាខ្លះក្នុងការធ្វើរោគវិនិច័្ឆយ?
(1). ការត្រួតពិនិត្យជាតិស្ករក្នុងឈាម ៖ គេកំនត់ចំនួន និង ពេលវេលាត្រួតពិនិត្យជាតិស្ករក្នុងឈាម យោងតាមសា្ថនភាពជាក់ស្តែងរបស់អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម។ នៅដំណាក់កាលដំបូងនៃជំងឺ ឬ ផ្លាស់ប្តូរផែនការព្យាបាល ឬប្រែប្រួលរបបអាហារ ទំលាប់ ហាត់ប្រាណ គប្បីបង្កើនចំនួនត្រួតពិនិត្យមើល។
(2). ការវាស់សារធាតុKetoneក្នុងទឹកនោម ៖ ប្រសិនបើលទ្ធផលបង្ហាញថា+ ឬ ++++ គឺបញ្ជាក់ថាក្នុងទឹកនោមមានសារធាតុKetone ពី 5ទៅ160mg/dl ។
(3). ការវាស់សារធាតុC-peptide ៖ ឆ្លងកាត់ការវាស់សារធាតុC-peptide ក្នុងឈាមរបស់អ្នកជំងឺមានប៉ុនា្មន អាចដឹងអំពីមុខងារកោសិកាអាំងសូលីន។
(4). ការវាស់ប្រូតេអ៊ីនស្កររំលាយក្នុងឈាម ៖ បង្ហាញអោយដឹងសា្ថនភាពមុនពេលធ្វើតេស្តពី8 ទៅ 12សប្តាហ៍ គប្បីទៅពិនិត្យពី2 ទៅ3ខែម្តង។
(5). ការត្រួតពិនិត្យខា្លញ់ក្នុងឈាម(ចំនុចសំខាន់រួមមាន ៖ អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមតែងមានសភាពជ្រួលច្របល់ខា្លញ់ក្នុងឈាម នេះងាយស្រួលធ្វើអោយជីបចរទន់ឡើងរឹង បណ្តាលឲ្យកា្លយជាជំងឺទាក់ទងនឹងសរសៃឈាម និង បេះដូងគ្រប់ប្រភេទ។
(6). មុខងារថ្លើម និង តំរងនោម ៖ អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមលើតំរងនោមគឺជាជំងឺរ៉ាំរៃដែលគេតែងជួបប្រទះ។ ការត្រួតពិនិត្យតាមការពិសោធន៍ ប្រូតេអ៊ីនបរិមាណតិចក្នុងទឹកនោម មុខងារសួត-ល- អាចជួយប្រទះឃើញជំងឺជំងឺទឹកនោមផ្អែមបានលឿន។ អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទ2 ភាគច្រើនតែងតែមានរោគសញ្ញាដូចជា ៖ មានសភាពធាត់លើសទំងន់ ខា្លញ់ក្នុងឈាមច្របូកច្របល់ ខ្លាញ់ក្នុងថ្លើម និង មុខងារវាមិនប្រក្រតី។ បើមានអាការៈដូចនេះ គួរទៅធ្វើការពិនិត្យមុខងារថ្លើម និង បរិមាណខ្លាញ់ក្នុងឈាមបន្តទៅទៀត។
(7). ការពិនិត្យទឹកនោម ៖ អាចបង្ហាញឲ្យឃើញសា្ថនភាពការងារនៃប្រព័ន្ធតំរងនោម។ បង្ហាញរង្វាស់របស់ប្រូតេអ៊ីនបរិមាណតិចក្នុងទឹកនោម និង ប្រូតេអ៊ីនក្នុងទឹកនោមរយៈពេល24ម៉ោង និង អាចជួយចំពោះជម្ងឺតំរងនោមនៃជម្ងឺទឹកនោមផ្អែមក្នុងការវិនិច្ឆ័យដំណាក់កាលដំបូង។
ការព្យាបាលជំងឺទឹកនោមផ្អែម
1.ការព្យាបាលដោយរបបចំនីអាហារ ៖ គ្រប់គ្រងរបបអាហារ និង ហាត់ប្រាណអាចធ្វើឲ្យជាតិស្ករធា្លក់ចុះមកនៅធម្មតាវិញ។
2.ការព្យាបាលដោយប្រើថ្នាំ ៖ លេបថ្នាំគ្រាប់គ្រប់គ្រងជាតិស្ករ។
3.ការព្យាបាលដោយសារធាតុអាំងសូលីន ៖ នៅពេលដែលលេបថ្នាំគ្រាប់ហើយគ្មានប្រ
សិទ្ធិភាពទៀត គេជ្រើសរើសការព្យាបាលដោយចាក់បញ្ចូលដោយសារធាតុអាំងសូលីន។
4.ការព្យាបាលតាមវិទ្យាពេទ្យចិន៖ ការព្យាបាលតាមវិទ្យាពេទ្យចិនគឺជាវិធីព្យាបាលដោយផ្អែកលើជំងឺទឹកនោមផ្អែមមានប្រភេទមិនដូចគ្នា ប្រើប្រភេទថ្នាំ និង ម្ហូបអាហារជាថ្នាំមកជាធ្វើការព្យាបាល។ មានប្រសិទ្ធិភាពសំរកជាតិស្ករក្នុងឈាម និង ទឹកនោម កាត់បន្ថយ និង កំចាត់រោគបនិ្តចម្តងៗ ឬ កាត់បន្ថយការប្រើថ្នាំ ធ្វើអោយអាការៈជំងឺមានលក្ខណៈធូរស្បើយ។ មន្ទីរពេទ្យក្វាងចូវទំនើបផ្នែកមហារីកមិនត្រឹមមានអ្នកជំនាញដែលមានបទពិសោធន៍ព្យាបាលជាច្រើនឆ្នាំ ថែមទាំងមានបន្ទប់VIP ផ្តល់អោយអ្នកជំងឺសំរាកព្យាបាលជំងឺ និង សេវាកម្មម្ហូបអាហារ ព្រមទាំងមានអ្នកជំនាញថែទាំ ធ្វើការណែនាំពីចំណេះដឹងថែទាំសុខភាព។
ការព្យាបាលជំងឺទឹកនោមផ្អែមតាមបែបពិសេស
ប្រើប្រាស់លកោសិកា (Stem cell) ព្យាបាលជំងឺទឹកនោមផ្អែម គឺគេយកកោសិកាឆ្លងកាត់ជីបចរអ្នកជំងឺ ចាក់បញ្ចូលទៅក្នុងអាំងសូលីន ធ្វើអោយកោសិកាបែកជាបំនែក បំបែកចេញជាកោសិកាអាំងសូលីនថ្មីមួយទៀត ហើយផ្តុំគ្នាបង្កើតជាប្រព័ន្ធអាំងសូលីនសារជាថ្មី មុខងារដែលបំបែក ចំនួននៃលទ្ធផលបំបែក របស់អាំងសូលីនល្អដូចដើមវិញ ឈានទៅដល់ប្រ
សិទ្ធិភាពនៃការព្យាបាលជំងឺទឹកនោមផ្អែម។ វិធីនេះត្រូវការកោសិកាដែលមានគុណភាពខ្ពស់ខ្លាំង។ កោសិកាធម្មតាដែលបំបែកចេញពីខ្លូនមនុស្ស ក្រោយពេលបញ្ចូលវាទៅព្យាបាល ជាធម្មតាគ្មានប្រសិទ្ធិភាពអ្វីឡើយ។ មន្ទីរពេទ្យក្វាងចូវទំនើបផ្នែកមហារីកយើងខ្ញុំបានប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាដ៏ពិសេសសំរាប់បំបែក និង បណ្តុះកោសិកា ហើយទទូលបានប្រសិទ្ធិភាពព្យាបាលយ៉ាងល្អជាទីបំផុត។